ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم
پیوستگی عملکرد بوم‌شناختی به دلیل فراهم کردن اتصالات بوم‌شناختی از مهم‌ترین انواع اتصالات زیستی در بین زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می‌شود. ازهم‌گسیختگی زیستگاه‌ها و به دنبال آن افول کاهش پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین، از دلایل اصلی نابودی تنوع زیستی است. بر این اساس در مطالعه حاضر با...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-06-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_43988_08818d0c4a47a53da88133f9e8419280.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832592561374494720 |
|---|---|
| author | پروانه سبحانی افشین دانه کار |
| author_facet | پروانه سبحانی افشین دانه کار |
| author_sort | پروانه سبحانی |
| collection | DOAJ |
| description | پیوستگی عملکرد بوم‌شناختی به دلیل فراهم کردن اتصالات بوم‌شناختی از مهم‌ترین انواع اتصالات زیستی در بین زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می‌شود. ازهم‌گسیختگی زیستگاه‌ها و به دنبال آن افول کاهش پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین، از دلایل اصلی نابودی تنوع زیستی است. بر این اساس در مطالعه حاضر با بهره‌گیری از رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین به ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم پرداخته شد. بدین ترتیب با شناسایی هم‌زمان عملکردهای بوم‌شناختی و اولویت‌بندی اثر موانع، وضعیت پیوستگی بوم‌شناختی در این منطقه در طی سال‌های 1989-2021، موردبررسی و تحلیل قرار گرفت. همان‌طور که نتایج نشان داد، در این منطقه بیشترین پراکندگی عملکردهای بوم‌شناختی در اراضی بایر و در مقابل بیشترین موانع در پهنه‌های جزر و مدی قابل‌مشاهده است. با توجه به عملکردهای بوم‌شناختی و موانع موجود، بیشترین وسعت از جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم تحت تأثیر موانع بوم‌شناختی می‌باشند که از دلایل آن می‌توان به توسعه فعالیتهای انسانی، کاهش اراضی جنگلی و پیشروی پهنه‌های آبی و جزر و مدی در منطقه اشاره نمود. همچنین نتایج حاکی از روند کاهشی در عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی منطقه و در مقابل افزایش روند اثر موانع است. ازاین‌رو عملکردها و پیوستگی بوم‌شناختی با میزان تراکم جنگل‌های مانگرو رابطه‌ای مستقیم دارد، بدین معنا که با کاهش رویشگاه‌های جنگلی تحت تأثیر مخاطرات محیطی و انسانی، میزان عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی نیز کاهش یافته است. با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه، ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی می‌تواند امکان تحلیل اصولی از فعالیتهای توسعه‌ای برای افزایش رفاه انسانی را از طریق حفظ پیوستگی زیستگاه و افزایش پایداری اکوسیستم‌ها فراهم نماید. همچنین نتایج این مطالعه به‌عنوان یک راهکار مدیریتی می‌تواند به حفاظت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای توسعه فعالیتهای انسانی و به دنبال آن مخاطرات و پیامدهای محیطی کمک کند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-4161674d564c4629a4a17610e45489f9 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2024-06-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-4161674d564c4629a4a17610e45489f92025-01-21T06:39:27ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762024-06-01132456410.22067/geoeh.2023.82599.137243988ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشمپروانه سبحانی0افشین دانه کار1استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایراناستاد محیط‌زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایرانپیوستگی عملکرد بوم‌شناختی به دلیل فراهم کردن اتصالات بوم‌شناختی از مهم‌ترین انواع اتصالات زیستی در بین زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می‌شود. ازهم‌گسیختگی زیستگاه‌ها و به دنبال آن افول کاهش پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین، از دلایل اصلی نابودی تنوع زیستی است. بر این اساس در مطالعه حاضر با بهره‌گیری از رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین به ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم پرداخته شد. بدین ترتیب با شناسایی هم‌زمان عملکردهای بوم‌شناختی و اولویت‌بندی اثر موانع، وضعیت پیوستگی بوم‌شناختی در این منطقه در طی سال‌های 1989-2021، موردبررسی و تحلیل قرار گرفت. همان‌طور که نتایج نشان داد، در این منطقه بیشترین پراکندگی عملکردهای بوم‌شناختی در اراضی بایر و در مقابل بیشترین موانع در پهنه‌های جزر و مدی قابل‌مشاهده است. با توجه به عملکردهای بوم‌شناختی و موانع موجود، بیشترین وسعت از جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم تحت تأثیر موانع بوم‌شناختی می‌باشند که از دلایل آن می‌توان به توسعه فعالیتهای انسانی، کاهش اراضی جنگلی و پیشروی پهنه‌های آبی و جزر و مدی در منطقه اشاره نمود. همچنین نتایج حاکی از روند کاهشی در عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی منطقه و در مقابل افزایش روند اثر موانع است. ازاین‌رو عملکردها و پیوستگی بوم‌شناختی با میزان تراکم جنگل‌های مانگرو رابطه‌ای مستقیم دارد، بدین معنا که با کاهش رویشگاه‌های جنگلی تحت تأثیر مخاطرات محیطی و انسانی، میزان عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی نیز کاهش یافته است. با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه، ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی می‌تواند امکان تحلیل اصولی از فعالیتهای توسعه‌ای برای افزایش رفاه انسانی را از طریق حفظ پیوستگی زیستگاه و افزایش پایداری اکوسیستم‌ها فراهم نماید. همچنین نتایج این مطالعه به‌عنوان یک راهکار مدیریتی می‌تواند به حفاظت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای توسعه فعالیتهای انسانی و به دنبال آن مخاطرات و پیامدهای محیطی کمک کند.https://geoeh.um.ac.ir/article_43988_08818d0c4a47a53da88133f9e8419280.pdfعملکرد اکولوژیکیپیوستگی بوم‌شناختیجنگل‌های مانگرو خمیر-قشمازهم‌گسیختگی زیستگاه‌هاسیمای سرزمینتنوع زیستی |
| spellingShingle | پروانه سبحانی افشین دانه کار ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم جغرافیا و مخاطرات محیطی عملکرد اکولوژیکی پیوستگی بوم‌شناختی جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم ازهم‌گسیختگی زیستگاه‌ها سیمای سرزمین تنوع زیستی |
| title | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم |
| title_full | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم |
| title_fullStr | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم |
| title_full_unstemmed | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم |
| title_short | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر- قشم |
| title_sort | ارزیابی عملکرد و پیوستگی بوم‌شناختی سیمای سرزمین در جنگل‌های مانگرو خمیر قشم |
| topic | عملکرد اکولوژیکی پیوستگی بوم‌شناختی جنگل‌های مانگرو خمیر-قشم ازهم‌گسیختگی زیستگاه‌ها سیمای سرزمین تنوع زیستی |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_43988_08818d0c4a47a53da88133f9e8419280.pdf |
| work_keys_str_mv | AT prwạnhsbḥạny ạrzyạbyʿmlḵrdwpywstgybwmsẖnạkẖtysymạysrzmyndrjnglhạymạngrwkẖmyrqsẖm AT ạfsẖyndạnhḵạr ạrzyạbyʿmlḵrdwpywstgybwmsẖnạkẖtysymạysrzmyndrjnglhạymạngrwkẖmyrqsẖm |