Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan

Bu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Tele...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Sertaç Timur Demir
Format: Article
Language:English
Published: Marmara University 2023-06-01
Series:Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832585201447862272
author Sertaç Timur Demir
author_facet Sertaç Timur Demir
author_sort Sertaç Timur Demir
collection DOAJ
description Bu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Televizyonlar, cep telefonları, tabletler, dizüstüler, masaüstü bilgisayarlar, otomobil ekranları, akıllı teknolojiler ve her yerde yanıp sönen reklam panoları modern bireylerin içinde yaşadıkları mekânla, duyumsadıkları zamanla, geliştirdikleri ilişkilerle ve kendi benlikleriyle olan bağlantılarını yeniden biçimlendirmektedir. Öyle ki neredeyse tüm aygıtlara bağlantısı olan ve gündelik yaşamı baştan sona düzenleyen ekranlar, görüntüleri seyretme platformu olmaktan çıkmakta ve bir tür izleyici göze dönüşmektedir. Bu düzenlemede modern insan, çalışmaktan eğlenmeye, öğrenmekten tecrübe etmeye, uyum göstermekten direnmeye kadar birçok yaşamsal edimi bir zamanlar olduğu gibi “ekran vasıtasıyla” değil; artık “ekran olarak” gerçekleştirmektedir. Temelde göze öykünen ve belki de gözü hedef alan bu “ekran kültürü”, dijital yaşamın normlarından biri olmaktadır. Söz konusu hızlı dönüşümün hem öncüllerini görmeye hem de müphem gidişatın izini sürmeye çalışan bu araştırmanın teorik çerçevesini Günther Anders, Jean Baudrillard ve Byung-Chul Han gibi öncü düşünürlerin çalışmaları oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu nitel çalışmada son yıllarda oldukça popülerleşen bilim kurgu örneklerinden Black Mirror dizisinin Fifteen Million Merits (On Beş Milyon Hak, 2011) bölümü üzerinden sosyolojik film analizi yürütülmektedir. Bu bölüm, ekran toplumuna dair tartışmaları somutlaştırması ve beslemesi bakımından dikkat çekicidir.
format Article
id doaj-art-3e333ce650504d15b4b3e4131e397028
institution Kabale University
issn 2630-6220
language English
publishDate 2023-06-01
publisher Marmara University
record_format Article
series Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
spelling doaj-art-3e333ce650504d15b4b3e4131e3970282025-01-26T18:30:01ZengMarmara UniversityTürkiye İletişim Araştırmaları Dergisi2630-62202023-06-014211810.17829/turcom.10498093Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsanSertaç Timur Demir0https://orcid.org/0000-0002-9420-9416GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİBu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Televizyonlar, cep telefonları, tabletler, dizüstüler, masaüstü bilgisayarlar, otomobil ekranları, akıllı teknolojiler ve her yerde yanıp sönen reklam panoları modern bireylerin içinde yaşadıkları mekânla, duyumsadıkları zamanla, geliştirdikleri ilişkilerle ve kendi benlikleriyle olan bağlantılarını yeniden biçimlendirmektedir. Öyle ki neredeyse tüm aygıtlara bağlantısı olan ve gündelik yaşamı baştan sona düzenleyen ekranlar, görüntüleri seyretme platformu olmaktan çıkmakta ve bir tür izleyici göze dönüşmektedir. Bu düzenlemede modern insan, çalışmaktan eğlenmeye, öğrenmekten tecrübe etmeye, uyum göstermekten direnmeye kadar birçok yaşamsal edimi bir zamanlar olduğu gibi “ekran vasıtasıyla” değil; artık “ekran olarak” gerçekleştirmektedir. Temelde göze öykünen ve belki de gözü hedef alan bu “ekran kültürü”, dijital yaşamın normlarından biri olmaktadır. Söz konusu hızlı dönüşümün hem öncüllerini görmeye hem de müphem gidişatın izini sürmeye çalışan bu araştırmanın teorik çerçevesini Günther Anders, Jean Baudrillard ve Byung-Chul Han gibi öncü düşünürlerin çalışmaları oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu nitel çalışmada son yıllarda oldukça popülerleşen bilim kurgu örneklerinden Black Mirror dizisinin Fifteen Million Merits (On Beş Milyon Hak, 2011) bölümü üzerinden sosyolojik film analizi yürütülmektedir. Bu bölüm, ekran toplumuna dair tartışmaları somutlaştırması ve beslemesi bakımından dikkat çekicidir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563screenwatchingeveryday lifesci-fiblack mirrorekrani̇zlemegündelik yaşambilim kurgublack mirror
spellingShingle Sertaç Timur Demir
Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi
screen
watching
everyday life
sci-fi
black mirror
ekran
i̇zleme
gündelik yaşam
bilim kurgu
black mirror
title Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
title_full Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
title_fullStr Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
title_full_unstemmed Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
title_short Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
title_sort ekranda yasama kulturu ve ekran goruntusu olarak izleyici insan
topic screen
watching
everyday life
sci-fi
black mirror
ekran
i̇zleme
gündelik yaşam
bilim kurgu
black mirror
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563
work_keys_str_mv AT sertactimurdemir ekrandayasamakulturuveekrangoruntusuolarakizleyiciinsan