Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan
Bu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Tele...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Marmara University
2023-06-01
|
Series: | Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832585201447862272 |
---|---|
author | Sertaç Timur Demir |
author_facet | Sertaç Timur Demir |
author_sort | Sertaç Timur Demir |
collection | DOAJ |
description | Bu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Televizyonlar, cep telefonları, tabletler, dizüstüler, masaüstü bilgisayarlar, otomobil ekranları, akıllı teknolojiler ve her yerde yanıp sönen reklam panoları modern bireylerin içinde yaşadıkları mekânla, duyumsadıkları zamanla, geliştirdikleri ilişkilerle ve kendi benlikleriyle olan bağlantılarını yeniden biçimlendirmektedir. Öyle ki neredeyse tüm aygıtlara bağlantısı olan ve gündelik yaşamı baştan sona düzenleyen ekranlar, görüntüleri seyretme platformu olmaktan çıkmakta ve bir tür izleyici göze dönüşmektedir. Bu düzenlemede modern insan, çalışmaktan eğlenmeye, öğrenmekten tecrübe etmeye, uyum göstermekten direnmeye kadar birçok yaşamsal edimi bir zamanlar olduğu gibi “ekran vasıtasıyla” değil; artık “ekran olarak” gerçekleştirmektedir. Temelde göze öykünen ve belki de gözü hedef alan bu “ekran kültürü”, dijital yaşamın normlarından biri olmaktadır. Söz konusu hızlı dönüşümün hem öncüllerini görmeye hem de müphem gidişatın izini sürmeye çalışan bu araştırmanın teorik çerçevesini Günther Anders, Jean Baudrillard ve Byung-Chul Han gibi öncü düşünürlerin çalışmaları oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu nitel çalışmada son yıllarda oldukça popülerleşen bilim kurgu örneklerinden Black Mirror dizisinin Fifteen Million Merits (On Beş Milyon Hak, 2011) bölümü üzerinden sosyolojik film analizi yürütülmektedir. Bu bölüm, ekran toplumuna dair tartışmaları somutlaştırması ve beslemesi bakımından dikkat çekicidir. |
format | Article |
id | doaj-art-3e333ce650504d15b4b3e4131e397028 |
institution | Kabale University |
issn | 2630-6220 |
language | English |
publishDate | 2023-06-01 |
publisher | Marmara University |
record_format | Article |
series | Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi |
spelling | doaj-art-3e333ce650504d15b4b3e4131e3970282025-01-26T18:30:01ZengMarmara UniversityTürkiye İletişim Araştırmaları Dergisi2630-62202023-06-014211810.17829/turcom.10498093Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsanSertaç Timur Demir0https://orcid.org/0000-0002-9420-9416GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİBu çalışmada gündelik yaşamın ekranlaşırken; ekranların ise insanileştiği fikri öne sürülmektedir. Nitekim bir zamanlar belli mekânlarla sınırlı olarak müstakil mekanizmalardan oluşan ve izleyicinin “karşısına” konumlandırılan ekranlar, gelinen noktada mekânları ve insanları “içine” almaktadır. Televizyonlar, cep telefonları, tabletler, dizüstüler, masaüstü bilgisayarlar, otomobil ekranları, akıllı teknolojiler ve her yerde yanıp sönen reklam panoları modern bireylerin içinde yaşadıkları mekânla, duyumsadıkları zamanla, geliştirdikleri ilişkilerle ve kendi benlikleriyle olan bağlantılarını yeniden biçimlendirmektedir. Öyle ki neredeyse tüm aygıtlara bağlantısı olan ve gündelik yaşamı baştan sona düzenleyen ekranlar, görüntüleri seyretme platformu olmaktan çıkmakta ve bir tür izleyici göze dönüşmektedir. Bu düzenlemede modern insan, çalışmaktan eğlenmeye, öğrenmekten tecrübe etmeye, uyum göstermekten direnmeye kadar birçok yaşamsal edimi bir zamanlar olduğu gibi “ekran vasıtasıyla” değil; artık “ekran olarak” gerçekleştirmektedir. Temelde göze öykünen ve belki de gözü hedef alan bu “ekran kültürü”, dijital yaşamın normlarından biri olmaktadır. Söz konusu hızlı dönüşümün hem öncüllerini görmeye hem de müphem gidişatın izini sürmeye çalışan bu araştırmanın teorik çerçevesini Günther Anders, Jean Baudrillard ve Byung-Chul Han gibi öncü düşünürlerin çalışmaları oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu nitel çalışmada son yıllarda oldukça popülerleşen bilim kurgu örneklerinden Black Mirror dizisinin Fifteen Million Merits (On Beş Milyon Hak, 2011) bölümü üzerinden sosyolojik film analizi yürütülmektedir. Bu bölüm, ekran toplumuna dair tartışmaları somutlaştırması ve beslemesi bakımından dikkat çekicidir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563screenwatchingeveryday lifesci-fiblack mirrorekrani̇zlemegündelik yaşambilim kurgublack mirror |
spellingShingle | Sertaç Timur Demir Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi screen watching everyday life sci-fi black mirror ekran i̇zleme gündelik yaşam bilim kurgu black mirror |
title | Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan |
title_full | Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan |
title_fullStr | Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan |
title_full_unstemmed | Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan |
title_short | Ekranda Yaşama Kültürü ve Ekran Görüntüsü Olarak İzleyici- İnsan |
title_sort | ekranda yasama kulturu ve ekran goruntusu olarak izleyici insan |
topic | screen watching everyday life sci-fi black mirror ekran i̇zleme gündelik yaşam bilim kurgu black mirror |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2162563 |
work_keys_str_mv | AT sertactimurdemir ekrandayasamakulturuveekrangoruntusuolarakizleyiciinsan |