Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi
− Bu çalışmada kızartılarak tüketime hazır hale getirilen bazı balık türlerindeki metal düzeylerinin belirlenmesi, elde edilen değerlerin Ulusal ve Uluslararası standartlarla karşılaştırılması ve insan sağlığı riskinin değerlendiril-mesi amaçlanmıştır. Metal tayininde Yüksek Çözünürlüklü Sürekli Işı...
Saved in:
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Çanakkale Onsekiz Mart University
2021-06-01
|
Series: | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1589808 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1832095462409109504 |
---|---|
author | Harun Çiftçi Çiğdem Er Çalışkan Kübra Öztürk |
author_facet | Harun Çiftçi Çiğdem Er Çalışkan Kübra Öztürk |
author_sort | Harun Çiftçi |
collection | DOAJ |
description | − Bu çalışmada kızartılarak tüketime hazır hale getirilen bazı balık türlerindeki metal düzeylerinin belirlenmesi, elde edilen değerlerin Ulusal ve Uluslararası standartlarla karşılaştırılması ve insan sağlığı riskinin değerlendiril-mesi amaçlanmıştır. Metal tayininde Yüksek Çözünürlüklü Sürekli Işın Kaynaklı Alevli Atomik Absorbsiyon Spektrofototometrisi (HR CS-FAAS) kullanılmıştır. Orta Karadeniz Bölgesinden temin edilen balıkların kas dokularından (kızartma sonrası) alınan örneklerin çözünürleştirilmesinde mikro dalga parçalama sistemi kullanıl-mıştır. Çalışmada metal düzeyleri, Pb için 0.26-0.43 µg g-1; Ni için 0.15-0.25 µg g-1; Cd için 0.03-0.25 µg g-1; Al için 1.3-5.2 µg g-1; Cr için 0.34-2.79 µg g-1; Cu için 1.08-3.33 µg g-1; Fe için 3.64-14.95 µg g-1; Mn için 2.03-3.54 µg g-1; Zn için 4.13-20.72 µg g-1; Ca için 0.25-1.37 mg g-1 ve Mg için 0.27-0.71 mg g-1 aralığında tayin edildi. Balık türlerindeki metal düzeyleri Ulusal ve Uluslararası standartlar ile karşılaştırılarak dokulardaki Tah-mini Haftalık Alım Düzeyi (EWI), Hedef Tehlike Oranı (THQ) ve Tehlike İndeksleri (HI, Toplam THQ) hesap-lanmıştır. Çalışılan metaller için EWI değerlerinin Tolere Edilebilir Haftalık Alım Miktarları (PTWI) değerlerin-den düşük olduğu tespit edilmiştir. THQ ve tehlike indeksi değerlerinin 1’den küçük hesaplanmıştır. Böylece analiz edilen balık türlerinin tüketilmesi halinde tüketici açısından kanser harici sağlık problemlerinin ortaya çıkma olasılığının düşük olacağı kararına varılmıştır. |
format | Article |
id | doaj-art-3b3c049a060d4a169f3df546350c1ce3 |
institution | Kabale University |
issn | 2757-5195 |
language | English |
publishDate | 2021-06-01 |
publisher | Çanakkale Onsekiz Mart University |
record_format | Article |
series | Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences |
spelling | doaj-art-3b3c049a060d4a169f3df546350c1ce32025-02-05T17:58:10ZengÇanakkale Onsekiz Mart UniversityJournal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences2757-51952021-06-017221923310.28979/jarnas.883611453Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin DeğerlendirilmesiHarun Çiftçi0https://orcid.org/0000-0002-3210-5566Çiğdem Er Çalışkan1https://orcid.org/0000-0001-5821-7489Kübra Öztürk2https://orcid.org/0000-0002-4488-0164AHI EVRAN UNIVERSITYAHI EVRAN UNIVERSITYAHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ− Bu çalışmada kızartılarak tüketime hazır hale getirilen bazı balık türlerindeki metal düzeylerinin belirlenmesi, elde edilen değerlerin Ulusal ve Uluslararası standartlarla karşılaştırılması ve insan sağlığı riskinin değerlendiril-mesi amaçlanmıştır. Metal tayininde Yüksek Çözünürlüklü Sürekli Işın Kaynaklı Alevli Atomik Absorbsiyon Spektrofototometrisi (HR CS-FAAS) kullanılmıştır. Orta Karadeniz Bölgesinden temin edilen balıkların kas dokularından (kızartma sonrası) alınan örneklerin çözünürleştirilmesinde mikro dalga parçalama sistemi kullanıl-mıştır. Çalışmada metal düzeyleri, Pb için 0.26-0.43 µg g-1; Ni için 0.15-0.25 µg g-1; Cd için 0.03-0.25 µg g-1; Al için 1.3-5.2 µg g-1; Cr için 0.34-2.79 µg g-1; Cu için 1.08-3.33 µg g-1; Fe için 3.64-14.95 µg g-1; Mn için 2.03-3.54 µg g-1; Zn için 4.13-20.72 µg g-1; Ca için 0.25-1.37 mg g-1 ve Mg için 0.27-0.71 mg g-1 aralığında tayin edildi. Balık türlerindeki metal düzeyleri Ulusal ve Uluslararası standartlar ile karşılaştırılarak dokulardaki Tah-mini Haftalık Alım Düzeyi (EWI), Hedef Tehlike Oranı (THQ) ve Tehlike İndeksleri (HI, Toplam THQ) hesap-lanmıştır. Çalışılan metaller için EWI değerlerinin Tolere Edilebilir Haftalık Alım Miktarları (PTWI) değerlerin-den düşük olduğu tespit edilmiştir. THQ ve tehlike indeksi değerlerinin 1’den küçük hesaplanmıştır. Böylece analiz edilen balık türlerinin tüketilmesi halinde tüketici açısından kanser harici sağlık problemlerinin ortaya çıkma olasılığının düşük olacağı kararına varılmıştır.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1589808hazard indexheavy metalfishfood standardrisk assessmentağır metalbalıkgıda standardırisk değerlendirmetehlike indeksi |
spellingShingle | Harun Çiftçi Çiğdem Er Çalışkan Kübra Öztürk Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences hazard index heavy metal fish food standard risk assessment ağır metal balık gıda standardı risk değerlendirme tehlike indeksi |
title | Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi |
title_full | Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi |
title_fullStr | Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi |
title_full_unstemmed | Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi |
title_short | Bazı Balık Türlerinde İz ve Toksik Metal Düzeylerinin Belirlenmesi ve İnsan Sağlığı Riskinin Değerlendirilmesi |
title_sort | bazi balik turlerinde iz ve toksik metal duzeylerinin belirlenmesi ve insan sagligi riskinin degerlendirilmesi |
topic | hazard index heavy metal fish food standard risk assessment ağır metal balık gıda standardı risk değerlendirme tehlike indeksi |
url | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1589808 |
work_keys_str_mv | AT harunciftci bazıbalıkturlerindeizvetoksikmetalduzeylerininbelirlenmesiveinsansaglıgıriskinindegerlendirilmesi AT cigdemercalıskan bazıbalıkturlerindeizvetoksikmetalduzeylerininbelirlenmesiveinsansaglıgıriskinindegerlendirilmesi AT kubraozturk bazıbalıkturlerindeizvetoksikmetalduzeylerininbelirlenmesiveinsansaglıgıriskinindegerlendirilmesi |