Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
Zachowane liczne egzemplarze dzieł Chopina, z których jego uczniowie korzystali na lekcjach z mistrzem, zawierają wiele ołówkowych naniesień pisanych ręką kompozytora. Dotychczas znane są jednak zbiory egzemplarzy tylko kilkorga spośród ponad setki uczniów Chopina. Pozwala to przypuszczać, że inne...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Institute of Art of the Polish Academy of Sciences
2016-03-01
|
| Series: | Muzyka |
| Online Access: | http://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3226 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832570554612187136 |
|---|---|
| author | Paweł Kamiński |
| author_facet | Paweł Kamiński |
| author_sort | Paweł Kamiński |
| collection | DOAJ |
| description |
Zachowane liczne egzemplarze dzieł Chopina, z których jego uczniowie korzystali na lekcjach z mistrzem, zawierają wiele ołówkowych naniesień pisanych ręką kompozytora. Dotychczas znane są jednak zbiory egzemplarzy tylko kilkorga spośród ponad setki uczniów Chopina. Pozwala to przypuszczać, że inne tego rodzaju dokumenty czekają jeszcze na odkrycie. Artykuł omawia sześć egzemplarzy pierwszych wydań utworów Chopina z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, zawierających ołówkowe wpisy podobne do znanych z Chopinowskich egzemplarzy lekcyjnych. Przeprowadzono drobiazgową analizę wpisów, zarówno grafiki pisma (cyfr, liter, nut i in.), jak i treści merytorycznej. Kluczowe znaczenie miały porównania z Chopinowskimi naniesieniami w egzemplarzach o niepodważalnej autentyczności, przede wszystkim ze zbiorów należących do Jane Stirling, Camille Dubois czy Ludwiki Jędrzejewicz.
W wyniku analizy ujawniono dokument pierwszorzędnej wagi, jakim okazuje się być egzemplarz lipskiego pierwodruku Kistnera Nokturnów op. 9. W pierwszych dwóch nokturnach zidentyfikowano ponad sto różnego rodzaju wpisów: warianty ornamentalne (w tym kilka zupełnie nieznanych), wzmocnienia oktawowe nut basowych, poprawki błędów druku, łuki i inne oznaczenia artykulacyjne, znaki dynamiczne, pedalizację, palcowania, ukośne krzyże. Większość wykazuje cechy graficzne typowe dla pisma Chopina i dużą zgodność merytoryczną z naniesieniami w znanych egzemplarzach lekcyjnych. Jest to pierwszy znany przypadek Chopinowskich adnotacji w wydaniu niemieckim, wyjątkowa jest także duża liczba i różnorodność wpisów.
Autentyczne naniesienia występują także w dwóch innych zeszytach Nokturnów: w pierwodruku Schlesingera op. 15 i Breitkopfa i Härtla op. 27. Nokturn F op. 15 nr 1 zawiera zapisane w sposób charakterystyczny dla Chopina palcowania, poprawkę błędu druku i szereg drobnych oznaczeń wykonawczych. W Nokturnie Des op. 27 nr 2 wpisy obejmują palcowania i zmiany tekstu wysokościowo-rytmicznego – poprawki błędów lub wcześniejszych wersji oraz jeden wariant. Prawdopodobieństwo autentyczności tych wpisów wydaje się bardzo wysokie.
Najciekawszym wpisem w egzemplarzu pierwodruku niemieckiego Mazurków op. 41 jest dopisany pod tekstem nutowym wariant, przedłużający o 5 taktów zakończenie Mazurka As nr 3. Wariant, opublikowany przez Jana Kleczyńskiego w 1882 r. w redagowanym przez niego wydaniu Mazurków, nie był dotychczas znany w postaci rękopiśmiennej.
Nie wiadomo, kto mógł być właścicielem tych egzemplarzy w czasach Chopina.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-38995456a4cd4cd5aed130c62146223b |
| institution | Kabale University |
| issn | 0027-5344 2720-7021 |
| language | English |
| publishDate | 2016-03-01 |
| publisher | Institute of Art of the Polish Academy of Sciences |
| record_format | Article |
| series | Muzyka |
| spelling | doaj-art-38995456a4cd4cd5aed130c62146223b2025-02-02T15:10:34ZengInstitute of Art of the Polish Academy of SciencesMuzyka0027-53442720-70212016-03-0161110.36744/m.3226Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w ToruniuPaweł Kamiński0Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina Zachowane liczne egzemplarze dzieł Chopina, z których jego uczniowie korzystali na lekcjach z mistrzem, zawierają wiele ołówkowych naniesień pisanych ręką kompozytora. Dotychczas znane są jednak zbiory egzemplarzy tylko kilkorga spośród ponad setki uczniów Chopina. Pozwala to przypuszczać, że inne tego rodzaju dokumenty czekają jeszcze na odkrycie. Artykuł omawia sześć egzemplarzy pierwszych wydań utworów Chopina z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, zawierających ołówkowe wpisy podobne do znanych z Chopinowskich egzemplarzy lekcyjnych. Przeprowadzono drobiazgową analizę wpisów, zarówno grafiki pisma (cyfr, liter, nut i in.), jak i treści merytorycznej. Kluczowe znaczenie miały porównania z Chopinowskimi naniesieniami w egzemplarzach o niepodważalnej autentyczności, przede wszystkim ze zbiorów należących do Jane Stirling, Camille Dubois czy Ludwiki Jędrzejewicz. W wyniku analizy ujawniono dokument pierwszorzędnej wagi, jakim okazuje się być egzemplarz lipskiego pierwodruku Kistnera Nokturnów op. 9. W pierwszych dwóch nokturnach zidentyfikowano ponad sto różnego rodzaju wpisów: warianty ornamentalne (w tym kilka zupełnie nieznanych), wzmocnienia oktawowe nut basowych, poprawki błędów druku, łuki i inne oznaczenia artykulacyjne, znaki dynamiczne, pedalizację, palcowania, ukośne krzyże. Większość wykazuje cechy graficzne typowe dla pisma Chopina i dużą zgodność merytoryczną z naniesieniami w znanych egzemplarzach lekcyjnych. Jest to pierwszy znany przypadek Chopinowskich adnotacji w wydaniu niemieckim, wyjątkowa jest także duża liczba i różnorodność wpisów. Autentyczne naniesienia występują także w dwóch innych zeszytach Nokturnów: w pierwodruku Schlesingera op. 15 i Breitkopfa i Härtla op. 27. Nokturn F op. 15 nr 1 zawiera zapisane w sposób charakterystyczny dla Chopina palcowania, poprawkę błędu druku i szereg drobnych oznaczeń wykonawczych. W Nokturnie Des op. 27 nr 2 wpisy obejmują palcowania i zmiany tekstu wysokościowo-rytmicznego – poprawki błędów lub wcześniejszych wersji oraz jeden wariant. Prawdopodobieństwo autentyczności tych wpisów wydaje się bardzo wysokie. Najciekawszym wpisem w egzemplarzu pierwodruku niemieckiego Mazurków op. 41 jest dopisany pod tekstem nutowym wariant, przedłużający o 5 taktów zakończenie Mazurka As nr 3. Wariant, opublikowany przez Jana Kleczyńskiego w 1882 r. w redagowanym przez niego wydaniu Mazurków, nie był dotychczas znany w postaci rękopiśmiennej. Nie wiadomo, kto mógł być właścicielem tych egzemplarzy w czasach Chopina. http://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3226 |
| spellingShingle | Paweł Kamiński Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu Muzyka |
| title | Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu |
| title_full | Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu |
| title_fullStr | Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu |
| title_full_unstemmed | Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu |
| title_short | Identyfikacja ołówkowych dopisków Chopina w egzemplarzach pierwszych wydań z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu |
| title_sort | identyfikacja olowkowych dopiskow chopina w egzemplarzach pierwszych wydan z biblioteki uniwersyteckiej w toruniu |
| url | http://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/3226 |
| work_keys_str_mv | AT pawełkaminski identyfikacjaołowkowychdopiskowchopinawegzemplarzachpierwszychwydanzbibliotekiuniwersyteckiejwtoruniu |