MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ

Mütekellim, maksadını sözcükler vasıtasıyla dışa yansıtmaktadır. Ancak sözcükler mütekellimin maksadını her zaman net bir şekilde muhataba bildirmeyebilir. Bu durumda mütekellimin maksadının ne olduğunu kavramak amacıyla başka karinelere başvurulur. İçinde bulunulan ortam, zaman, kelamın siyak ve si...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Muhammed Latif Altun
Format: Article
Language:English
Published: Çorum Çağrı Eğitim Vakfı 2023-11-01
Series:İslami İlimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3625231
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570883613392896
author Muhammed Latif Altun
author_facet Muhammed Latif Altun
author_sort Muhammed Latif Altun
collection DOAJ
description Mütekellim, maksadını sözcükler vasıtasıyla dışa yansıtmaktadır. Ancak sözcükler mütekellimin maksadını her zaman net bir şekilde muhataba bildirmeyebilir. Bu durumda mütekellimin maksadının ne olduğunu kavramak amacıyla başka karinelere başvurulur. İçinde bulunulan ortam, zaman, kelamın siyak ve sibakı bu karinelerin en önemlilerini oluşturmaktadır. Buna göre mütekellimin amacının anlaşılmasında sadece sözcükler yetmez aynı zamanda söz konusu bu karinelerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu düşünceden hareketle Şâriʻin maksadının/muradının ve ahkâmın tayin edilmesinin, sadece Şâriʻin sarf ettiği ifadelerle mümkün bir durum olmadığı söylenebilir. O’nun kelamıyla birlikte sebeb-i nüzül ve sebeb-i vurûd gibi faktörlerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nedenle usulcüler, Şâri’in kelamıyla birlikte maksadının da göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtirler. Bu gereklilikten makâsıdü’ş-şerîʻa ile fıkıh usûlünün birbiriyle olan ilişkisi önem arz etmektedir. Çalışmada özellikle son dönem bilginlerinden olan Tahir b. Âşûr’un makâsıdü’ş-şerîʻa fıkhının fıkıh usûlünden ayrı bir bilim dalı olarak düşünülmesi ve geliştirilmesi gerektiği iddiasının doğru olup olmadığı ele alınmıştır. Bu kapsamda makâsıdü’ş-şerîʻa ve fıkıh usûlünün tanımlarına yer verilmiştir. Ayrıca hem makâsidü’ş-şerîʻa hem de fıkıh usûlü ilimleriyle ilişkisi olan ictihad, mesâlih, hikmet ve illet gibi kavramlara da yer verilmiştir.
format Article
id doaj-art-37b9719435b945f384b48c295a409bfb
institution Kabale University
issn 1306-7044
language English
publishDate 2023-11-01
publisher Çorum Çağrı Eğitim Vakfı
record_format Article
series İslami İlimler Dergisi
spelling doaj-art-37b9719435b945f384b48c295a409bfb2025-02-02T13:45:41ZengÇorum Çağrı Eğitim Vakfıİslami İlimler Dergisi1306-70442023-11-01182719810.34082/islamiilimler.1411017167MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİMuhammed Latif Altun0https://orcid.org/0000-0003-3186-4664HARRAN ÜNİVERSİTESİMütekellim, maksadını sözcükler vasıtasıyla dışa yansıtmaktadır. Ancak sözcükler mütekellimin maksadını her zaman net bir şekilde muhataba bildirmeyebilir. Bu durumda mütekellimin maksadının ne olduğunu kavramak amacıyla başka karinelere başvurulur. İçinde bulunulan ortam, zaman, kelamın siyak ve sibakı bu karinelerin en önemlilerini oluşturmaktadır. Buna göre mütekellimin amacının anlaşılmasında sadece sözcükler yetmez aynı zamanda söz konusu bu karinelerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu düşünceden hareketle Şâriʻin maksadının/muradının ve ahkâmın tayin edilmesinin, sadece Şâriʻin sarf ettiği ifadelerle mümkün bir durum olmadığı söylenebilir. O’nun kelamıyla birlikte sebeb-i nüzül ve sebeb-i vurûd gibi faktörlerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nedenle usulcüler, Şâri’in kelamıyla birlikte maksadının da göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtirler. Bu gereklilikten makâsıdü’ş-şerîʻa ile fıkıh usûlünün birbiriyle olan ilişkisi önem arz etmektedir. Çalışmada özellikle son dönem bilginlerinden olan Tahir b. Âşûr’un makâsıdü’ş-şerîʻa fıkhının fıkıh usûlünden ayrı bir bilim dalı olarak düşünülmesi ve geliştirilmesi gerektiği iddiasının doğru olup olmadığı ele alınmıştır. Bu kapsamda makâsıdü’ş-şerîʻa ve fıkıh usûlünün tanımlarına yer verilmiştir. Ayrıca hem makâsidü’ş-şerîʻa hem de fıkıh usûlü ilimleriyle ilişkisi olan ictihad, mesâlih, hikmet ve illet gibi kavramlara da yer verilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3625231i̇slam hukukumakâsıdü’ş-şerîʻaictihadmaslahathikmet.
spellingShingle Muhammed Latif Altun
MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
İslami İlimler Dergisi
i̇slam hukuku
makâsıdü’ş-şerîʻa
ictihad
maslahat
hikmet.
title MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
title_full MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
title_fullStr MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
title_full_unstemmed MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
title_short MAKÂSİDÜ’Ş-ŞERÎ’A VE FIKIH METODOLOJİSİNİN BİRBİRİYLE İLİŞKİSİ
title_sort makasidu s seri a ve fikih metodolojisinin birbiriyle iliskisi
topic i̇slam hukuku
makâsıdü’ş-şerîʻa
ictihad
maslahat
hikmet.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3625231
work_keys_str_mv AT muhammedlatifaltun makasidusseriavefikihmetodolojisininbirbiriyleiliskisi