تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور

چکیده:سابقه و هدف: خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در دنیا به شمار می‌رود و تابعی از ژنوتیپ، دما، بارش و ظرفیت نگهداری آب خاک است. انگور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات باغبانی در جهان و ایران است و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای محدودکننده رشد آن در مناطق مدیترانه‌ا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: پگاه بحرانی, علی عبادی, ذبیح اله زمانی, محمد رضا فتاحی مقدم
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2020-04-01
Series:Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
Subjects:
Online Access:https://jopp.gau.ac.ir/article_4986_7d6247e74f962068178e4798e6eece06.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832586634357374976
author پگاه بحرانی
علی عبادی
ذبیح اله زمانی
محمد رضا فتاحی مقدم
author_facet پگاه بحرانی
علی عبادی
ذبیح اله زمانی
محمد رضا فتاحی مقدم
author_sort پگاه بحرانی
collection DOAJ
description چکیده:سابقه و هدف: خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در دنیا به شمار می‌رود و تابعی از ژنوتیپ، دما، بارش و ظرفیت نگهداری آب خاک است. انگور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات باغبانی در جهان و ایران است و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای محدودکننده رشد آن در مناطق مدیترانه‌ای می‌باشد. اعمال تیمار تنش خشکی در شرایط آزمایشگاهی و انتخاب ارقام بر اساس شرایط تنش، ازجمله روش‌های انتخاب ارقام متحمل به تنش خشکی می‌باشد که توسط سایر محققین نیز پیشنهادشده است. این پژوهش باهدف مقایسه پایه و ارقام متحمل معرفی‌شده توسط محققین، در شرایط تنش خشکی شدید و معرفی متحمل‌ترین انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش با 15 تیمار شامل چهار رقم انگور غیر پیوندی (سمرقندی، یاقوتی، رطبی و چفته) و پایه پیوندی 110R که حاصل تلاقی (V. berlandieri * V. rupestris) و سه تیمار کم‌آبی (صفر) شاهد، 2- مگا پاسکال (تنش شدید) و 5/2- مگا پاسکال (تنش خیلی شدید) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. هر واحد آزمایشی شامل یک بوته دوساله انگور گلدانی بود. صفات اندازه‌گیری شده در این آزمایش شامل صفات مورفولوژی (تعداد برگ سالم، طول شاخه اصلی و فرعی، سطح برگ، وزن‌تر و خشک ساقه و برگ) و صفات فیزیولوژی (کلروفیل کل، نشت یونی، محتوای نسبی آب برگ و میزان مالون دی آلدهید، قندهای محلول، فنل، گلایسین بتائین و اسیدآمینه پرولین) بودند.یافته‌ها: با افزایش شدت تنش خشکی اغلب صفات مورفولوژی مرتبط با رشد ظاهری انگور (سطح برگ، تعداد کل برگ، طول ریشه و وزن‌تر و خشک ساقه و ریشه) کاهش یافتند. برخی صفات فیزیولوژی (فنل، میزان کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ) در مقایسه با شاهد (بدون تنش) کاهش یافتند در مقابل میزان نشت یونی، قند محلول، اسیدآمینه پرولین و گلایسین بتائین در شرایط تنش شدید و خیلی شدید افزایش یافتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌جز وزن خشک‌ریشه و تاج و میزان مالون دی آلدهید در پایه و ارقام متحمل این آزمایش معنی‌دار بود.نتیجه‌گیری: براساس مقایسه میانگین صفات مورفولوژی و فیزیولوژی اندازه‌گیری شده پس از استانداردسازی، رقم چفته به‌عنوان متحمل‌ترین رقم در مقایسه با پایه و ارقام دیگر در شرایط تنش خشکی خیلی شدید معرفی می‌گردد و پس‌ازآن به ترتیب ارقام رطبی، سمرقندی و یاقوتی قرار گرفتند پایه 110R به دلیل عدم همسوئی بین شاخص‌های تحمل به تنش خشکی (مورفولوژی و فیزیولوژی) به‌عنوان ضعیف‌ترین پایه معرفی شد.واژه‌های کلیدی: پرولین، نشت یونی، سطح برگ، مالون دی آلدهید، گلایسین بتائین
format Article
id doaj-art-370c35253a5440479f4933e8f286576a
institution Kabale University
issn 2322-2050
2322-2778
language fas
publishDate 2020-04-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
spelling doaj-art-370c35253a5440479f4933e8f286576a2025-01-25T06:57:38ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural ResourcesPizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī2322-20502322-27782020-04-01271415610.22069/jopp.2020.15230.23694986تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگورپگاه بحرانی0علی عبادی1ذبیح اله زمانی2محمد رضا فتاحی مقدم3دانشجوی سابق کارشناسی ارشد فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه دانشگاه تهران، کرج، ایراناستاد گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایراناستاد گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایراناستاد گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایرانچکیده:سابقه و هدف: خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در دنیا به شمار می‌رود و تابعی از ژنوتیپ، دما، بارش و ظرفیت نگهداری آب خاک است. انگور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات باغبانی در جهان و ایران است و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای محدودکننده رشد آن در مناطق مدیترانه‌ای می‌باشد. اعمال تیمار تنش خشکی در شرایط آزمایشگاهی و انتخاب ارقام بر اساس شرایط تنش، ازجمله روش‌های انتخاب ارقام متحمل به تنش خشکی می‌باشد که توسط سایر محققین نیز پیشنهادشده است. این پژوهش باهدف مقایسه پایه و ارقام متحمل معرفی‌شده توسط محققین، در شرایط تنش خشکی شدید و معرفی متحمل‌ترین انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش با 15 تیمار شامل چهار رقم انگور غیر پیوندی (سمرقندی، یاقوتی، رطبی و چفته) و پایه پیوندی 110R که حاصل تلاقی (V. berlandieri * V. rupestris) و سه تیمار کم‌آبی (صفر) شاهد، 2- مگا پاسکال (تنش شدید) و 5/2- مگا پاسکال (تنش خیلی شدید) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. هر واحد آزمایشی شامل یک بوته دوساله انگور گلدانی بود. صفات اندازه‌گیری شده در این آزمایش شامل صفات مورفولوژی (تعداد برگ سالم، طول شاخه اصلی و فرعی، سطح برگ، وزن‌تر و خشک ساقه و برگ) و صفات فیزیولوژی (کلروفیل کل، نشت یونی، محتوای نسبی آب برگ و میزان مالون دی آلدهید، قندهای محلول، فنل، گلایسین بتائین و اسیدآمینه پرولین) بودند.یافته‌ها: با افزایش شدت تنش خشکی اغلب صفات مورفولوژی مرتبط با رشد ظاهری انگور (سطح برگ، تعداد کل برگ، طول ریشه و وزن‌تر و خشک ساقه و ریشه) کاهش یافتند. برخی صفات فیزیولوژی (فنل، میزان کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ) در مقایسه با شاهد (بدون تنش) کاهش یافتند در مقابل میزان نشت یونی، قند محلول، اسیدآمینه پرولین و گلایسین بتائین در شرایط تنش شدید و خیلی شدید افزایش یافتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌جز وزن خشک‌ریشه و تاج و میزان مالون دی آلدهید در پایه و ارقام متحمل این آزمایش معنی‌دار بود.نتیجه‌گیری: براساس مقایسه میانگین صفات مورفولوژی و فیزیولوژی اندازه‌گیری شده پس از استانداردسازی، رقم چفته به‌عنوان متحمل‌ترین رقم در مقایسه با پایه و ارقام دیگر در شرایط تنش خشکی خیلی شدید معرفی می‌گردد و پس‌ازآن به ترتیب ارقام رطبی، سمرقندی و یاقوتی قرار گرفتند پایه 110R به دلیل عدم همسوئی بین شاخص‌های تحمل به تنش خشکی (مورفولوژی و فیزیولوژی) به‌عنوان ضعیف‌ترین پایه معرفی شد.واژه‌های کلیدی: پرولین، نشت یونی، سطح برگ، مالون دی آلدهید، گلایسین بتائینhttps://jopp.gau.ac.ir/article_4986_7d6247e74f962068178e4798e6eece06.pdfپرولیننشت یونیسطح برگمالون دی آلدهیدگلایسین بتائین
spellingShingle پگاه بحرانی
علی عبادی
ذبیح اله زمانی
محمد رضا فتاحی مقدم
تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī
پرولین
نشت یونی
سطح برگ
مالون دی آلدهید
گلایسین بتائین
title تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
title_full تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
title_fullStr تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
title_full_unstemmed تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
title_short تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
title_sort تأثیر سطوح مختلف خشکی در برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک به‌منظور انتخاب متحمل‌ترین پایه انگور
topic پرولین
نشت یونی
سطح برگ
مالون دی آلدهید
گلایسین بتائین
url https://jopp.gau.ac.ir/article_4986_7d6247e74f962068178e4798e6eece06.pdf
work_keys_str_mv AT pgạhbḥrạny tạtẖyrsṭwḥmkẖtlfkẖsẖḵydrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵwfyzywlwzẖyḵbhmnẓwrạntkẖạbmtḥmltrynpạyhạngwr
AT ʿlyʿbạdy tạtẖyrsṭwḥmkẖtlfkẖsẖḵydrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵwfyzywlwzẖyḵbhmnẓwrạntkẖạbmtḥmltrynpạyhạngwr
AT dẖbyḥạlhzmạny tạtẖyrsṭwḥmkẖtlfkẖsẖḵydrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵwfyzywlwzẖyḵbhmnẓwrạntkẖạbmtḥmltrynpạyhạngwr
AT mḥmdrḍạftạḥymqdm tạtẖyrsṭwḥmkẖtlfkẖsẖḵydrbrkẖyṣfạtmwrfwlwzẖyḵwfyzywlwzẖyḵbhmnẓwrạntkẖạbmtḥmltrynpạyhạngwr