Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema
Rastući pritisci na prirodu globalni su trend koji rezultira povećanjem broja ugroženih vrsta i staništa, kao i smanjenjem kapaciteta ekosistema da ljudima pruže koristi od prirode. U radu su prikazani prostorni raspored, intenzitet, trendovi i pokretači pojedinih pritisaka na prirodu u Bosni i Her...
Saved in:
| Main Authors: | , , , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Faculty of Forestry, University of Banja Luka
2022-12-01
|
| Series: | Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/261 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832584985122439168 |
|---|---|
| author | Vladimir Stupar Mersudin Avdibegović Senka Barudanović Josip Jurković Sandra Kobajica Milan Mataruga Dženan Bećirović |
| author_facet | Vladimir Stupar Mersudin Avdibegović Senka Barudanović Josip Jurković Sandra Kobajica Milan Mataruga Dženan Bećirović |
| author_sort | Vladimir Stupar |
| collection | DOAJ |
| description |
Rastući pritisci na prirodu globalni su trend koji rezultira povećanjem broja ugroženih vrsta i staništa, kao i smanjenjem kapaciteta ekosistema da ljudima pruže koristi od prirode. U radu su prikazani prostorni raspored, intenzitet, trendovi i pokretači pojedinih pritisaka na prirodu u Bosni i Hercegovini (BiH), kao i njihov kombinovani efekat. U cilju što preglednijeg predstavljanja pritisaka na prirodu u BiH, svi ekosistemi su kategorisani u 16 široko prepoznatljivih grupa ekosistema. U svrhu analize pojedinih kategorija pritisaka u BiH, izvršena je ekspertska procjena njihovih intenziteta i trendova na svaku pojedinačnu grupu ekosistema. Dobijeni rezultati pokazuju da su u BiH pod najvećim pritiskom urbani ekosistemi, ekosistemi tekućih voda i poljoprivredni ekosistemi, dok su najmanji pritisci prepoznati u podzemnim i kanjonskim ekosistemima. Direktni pritisci su generalno ocijenjeni kao intenzivniji u odnosu na indirektne. Ova procjena bi trebalo da pruži donosiocima odluka i naučnoj zajednici naučno utemeljene argumente, te preciznija usmjerenja za donošenje odluka i provođenje budućih istraživanja u oblasti prirodnih resursa i njihovog održivog korišćenja.
|
| format | Article |
| id | doaj-art-34850de46b344744b680985942e164b6 |
| institution | Kabale University |
| issn | 1512-956X 2303-694X |
| language | English |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Faculty of Forestry, University of Banja Luka |
| record_format | Article |
| series | Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci |
| spelling | doaj-art-34850de46b344744b680985942e164b62025-01-27T06:20:20ZengFaculty of Forestry, University of Banja LukaGlasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci1512-956X2303-694X2022-12-0132Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistemaVladimir Stupar0Mersudin Avdibegović1Senka Barudanović2Josip Jurković3Sandra Kobajica4Milan Mataruga5Dženan Bećirović6Univerzitet u Banjoj Luci, Šumarski fakultet, Bulevar vojvode S. Stepanovića 75A, Banja Luka, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Sarajevu, Šumarski fakultet, Zagrebačka 20, Sarajevo, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Sarajevu, Prirodno-matematički fakultet, Zmaja od Bosne 33-35, Sarajevo, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Sarajevu, Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, Zmaja od Bosne 8, Sarajevo, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Sarajevu, Fakultet za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije, Zmaja od Bosne 8, Sarajevo, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Banjoj Luci, Šumarski fakultet, Bulevar vojvode S. Stepanovića 75A, Banja Luka, Bosna i HercegovinaUniverzitet u Sarajevu, Šumarski fakultet, Zagrebačka 20, Sarajevo, Bosna i Hercegovina Rastući pritisci na prirodu globalni su trend koji rezultira povećanjem broja ugroženih vrsta i staništa, kao i smanjenjem kapaciteta ekosistema da ljudima pruže koristi od prirode. U radu su prikazani prostorni raspored, intenzitet, trendovi i pokretači pojedinih pritisaka na prirodu u Bosni i Hercegovini (BiH), kao i njihov kombinovani efekat. U cilju što preglednijeg predstavljanja pritisaka na prirodu u BiH, svi ekosistemi su kategorisani u 16 široko prepoznatljivih grupa ekosistema. U svrhu analize pojedinih kategorija pritisaka u BiH, izvršena je ekspertska procjena njihovih intenziteta i trendova na svaku pojedinačnu grupu ekosistema. Dobijeni rezultati pokazuju da su u BiH pod najvećim pritiskom urbani ekosistemi, ekosistemi tekućih voda i poljoprivredni ekosistemi, dok su najmanji pritisci prepoznati u podzemnim i kanjonskim ekosistemima. Direktni pritisci su generalno ocijenjeni kao intenzivniji u odnosu na indirektne. Ova procjena bi trebalo da pruži donosiocima odluka i naučnoj zajednici naučno utemeljene argumente, te preciznija usmjerenja za donošenje odluka i provođenje budućih istraživanja u oblasti prirodnih resursa i njihovog održivog korišćenja. http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/261Bosna i Hercegovinagrupe ekosistemapritisci na prirodustanje i trendovi |
| spellingShingle | Vladimir Stupar Mersudin Avdibegović Senka Barudanović Josip Jurković Sandra Kobajica Milan Mataruga Dženan Bećirović Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci Bosna i Hercegovina grupe ekosistema pritisci na prirodu stanje i trendovi |
| title | Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| title_full | Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| title_fullStr | Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| title_full_unstemmed | Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| title_short | Pritisci na prirodu u Bosni i Hercegovini: Procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| title_sort | pritisci na prirodu u bosni i hercegovini procjena statusa i trendova po grupama ekosistema |
| topic | Bosna i Hercegovina grupe ekosistema pritisci na prirodu stanje i trendovi |
| url | http://filozofskopisanje.com/ojs_test/index.php/gsfbl/article/view/261 |
| work_keys_str_mv | AT vladimirstupar pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT mersudinavdibegovic pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT senkabarudanovic pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT josipjurkovic pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT sandrakobajica pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT milanmataruga pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema AT dzenanbecirovic pritiscinapriroduubosniihercegoviniprocjenastatusaitrendovapogrupamaekosistema |