ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو)
محیطزیست در حال تجربه تغییرات مختلف محیطزیستی است که هم منشأ انسانی و هم منشأ طبیعی دارند. تغییرات کاربری زمین در حوزه قرهسو، نیاز به مطالعه درباره کیفیت بومشناختی این منطقه را نشان میدهد. در این مطالعه، شاخص سنجش‌ازدوری کیفیت بومشناختی (RSEI) بر اساس چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ و با استفاده از داد...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021-01-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_39424_b2c38bc086559d20437e9e6166b1c88d.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591361368391680 |
|---|---|
| author | سعیده رنجبر حمیدرضا کامیاب |
| author_facet | سعیده رنجبر حمیدرضا کامیاب |
| author_sort | سعیده رنجبر |
| collection | DOAJ |
| description | محیطزیست در حال تجربه تغییرات مختلف محیطزیستی است که هم منشأ انسانی و هم منشأ طبیعی دارند. تغییرات کاربری زمین در حوزه قرهسو، نیاز به مطالعه درباره کیفیت بومشناختی این منطقه را نشان میدهد. در این مطالعه، شاخص سنجش‌ازدوری کیفیت بومشناختی (RSEI) بر اساس چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ و با استفاده از دادههای میانگین تصاویر تابستانه ماهواره لندست در سالهای 1368 و 1397 ( سنجندههای ETM+/OLI/TIRS)، برای ارزیابی تغییرات کیفیت بومشناختی در حوزه قرهسو استان گلستان استفاده شد. شاخصهای مورد نیاز برای استخراج شاخص کیفیت بومشناختی با ایجاد شاخص فشار محیطزیستی (NDBI)، شاخص وضعیت (NDVI) و شاخصهای پاسخ اقلیمی محیط به تغییرات (LST و LSM) از سامانه گوگل ارث انجین انجام شد. در این پژوهش پس از تهیه شاخصهای پایه، با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی، وزن هر شاخص تهیه و سپس شاخص کیفیت بومشناختی بر اساس مؤلفه اول تحلیل مؤلفه‌ها اصلی تهیه شد. تحلیل تغییرات مؤلفه اول با استفاده از روش آستانهگذاری نشان از افت کیفیت بومشناختی دارد؛ به‌طوری‌که میانگین شاخص RSEI در سال 1368، 57/0 حاصل شد و در سال 1397 این مقدار به 48/0 رسید که نشان دهنده کاهش مقدار RSEI است. همچنین میزان طبقه خیلی خوب در سال 1368، 83/32821 (267/16 درصد) و در سال 1397، 66/36879 (27/18 درصد) است. نتایج تحلیل مکانی نشان داد که مقدار ضعیف کیفیت بومشناختی شاخص RSEI در بخشهای شمالی منطقه رخ داده است که به دلیل رشد سریع مناطق انسانساخت بوده است. این تغییر در افزایش شاخص مناطق انسانساخت در این مناطق مشخص است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-344e7e6d54404856847823ac86d585cb |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2021-01-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-344e7e6d54404856847823ac86d585cb2025-01-22T13:01:35ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762021-01-019414516110.22067/geoeh.2021.67026.039424ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو)سعیده رنجبر0حمیدرضا کامیاب1دانشجوی کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایراناستادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایرانمحیطزیست در حال تجربه تغییرات مختلف محیطزیستی است که هم منشأ انسانی و هم منشأ طبیعی دارند. تغییرات کاربری زمین در حوزه قرهسو، نیاز به مطالعه درباره کیفیت بومشناختی این منطقه را نشان میدهد. در این مطالعه، شاخص سنجش‌ازدوری کیفیت بومشناختی (RSEI) بر اساس چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ و با استفاده از دادههای میانگین تصاویر تابستانه ماهواره لندست در سالهای 1368 و 1397 ( سنجندههای ETM+/OLI/TIRS)، برای ارزیابی تغییرات کیفیت بومشناختی در حوزه قرهسو استان گلستان استفاده شد. شاخصهای مورد نیاز برای استخراج شاخص کیفیت بومشناختی با ایجاد شاخص فشار محیطزیستی (NDBI)، شاخص وضعیت (NDVI) و شاخصهای پاسخ اقلیمی محیط به تغییرات (LST و LSM) از سامانه گوگل ارث انجین انجام شد. در این پژوهش پس از تهیه شاخصهای پایه، با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی، وزن هر شاخص تهیه و سپس شاخص کیفیت بومشناختی بر اساس مؤلفه اول تحلیل مؤلفه‌ها اصلی تهیه شد. تحلیل تغییرات مؤلفه اول با استفاده از روش آستانهگذاری نشان از افت کیفیت بومشناختی دارد؛ به‌طوری‌که میانگین شاخص RSEI در سال 1368، 57/0 حاصل شد و در سال 1397 این مقدار به 48/0 رسید که نشان دهنده کاهش مقدار RSEI است. همچنین میزان طبقه خیلی خوب در سال 1368، 83/32821 (267/16 درصد) و در سال 1397، 66/36879 (27/18 درصد) است. نتایج تحلیل مکانی نشان داد که مقدار ضعیف کیفیت بومشناختی شاخص RSEI در بخشهای شمالی منطقه رخ داده است که به دلیل رشد سریع مناطق انسانساخت بوده است. این تغییر در افزایش شاخص مناطق انسانساخت در این مناطق مشخص است.https://geoeh.um.ac.ir/article_39424_b2c38bc086559d20437e9e6166b1c88d.pdfکیفیت بوم‌شناختیشاخص rseiگوگل ارث انجینحوزه قرهسو |
| spellingShingle | سعیده رنجبر حمیدرضا کامیاب ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) جغرافیا و مخاطرات محیطی کیفیت بومشناختی شاخص rsei گوگل ارث انجین حوزه قرهسو |
| title | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) |
| title_full | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) |
| title_fullStr | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) |
| title_short | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قرهسو) |
| title_sort | ارزیابی ناهمگونی مکانی در کیفیت بومشناختی با استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور مطالعه موردی حوضه آبخیز قرهسو |
| topic | کیفیت بومشناختی شاخص rsei گوگل ارث انجین حوزه قرهسو |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_39424_b2c38bc086559d20437e9e6166b1c88d.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sʿydhrnjbr ạrzyạbynạhmgwnymḵạnydrḵyfytbwmsẖnạkẖtybạạstfạdhạzfnậwrysnjsẖạzdwrmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbkẖyzqrhsw AT ḥmydrḍạḵạmyạb ạrzyạbynạhmgwnymḵạnydrḵyfytbwmsẖnạkẖtybạạstfạdhạzfnậwrysnjsẖạzdwrmṭạlʿhmwrdyḥwḍhậbkẖyzqrhsw |