تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة»
روایت «الشؤمُ فی المرأةِ و الفَرَسِ و الدّارِ» روایت مشهوری است که تداعی‌کنندۀ انگارۀ شومی زنان است. این روایت در منابع اهل‌سنت به پیامبر(ص) نسبت داده شده و در منابع روایی شیعه گاه از امام صادق(ع) و گاهی از پیامبر(ص) نقل شده است. نتیجۀ تحلیل انگارۀ «شؤم المرأة» و روایات تداعی‌کنندۀ آن با استفاده از...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2024-08-01
|
| Series: | علوم قرآن و حدیث |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jquran.um.ac.ir/article_44427_6ea28716518c6e2b0beea8aa51f9ede4.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832575446944841728 |
|---|---|
| author | علی آهنگ |
| author_facet | علی آهنگ |
| author_sort | علی آهنگ |
| collection | DOAJ |
| description | روایت «الشؤمُ فی المرأةِ و الفَرَسِ و الدّارِ» روایت مشهوری است که تداعی‌کنندۀ انگارۀ شومی زنان است. این روایت در منابع اهل‌سنت به پیامبر(ص) نسبت داده شده و در منابع روایی شیعه گاه از امام صادق(ع) و گاهی از پیامبر(ص) نقل شده است. نتیجۀ تحلیل انگارۀ «شؤم المرأة» و روایات تداعی‌کنندۀ آن با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای به این قرار است که بخشی از این روایات، که «روایات مبنا» در ترویج این انگاره محسوب می‌شوند، در بوم مدینه شکل گرفته و برخی محدثان سرشناس مدینه عامل اصلی ترویج آن بوده‌اند. تفرّد مطلق در سه طبقۀ نخست راویان و تعارض محتوایی این روایات با نگرش کریمانۀ قرآن و پیامبر(ص) به زنان شاهدی بر ساختگی‌بودن آن‌هاست. تعدادی روایات پراکنده نیز وجود دارد که ناظر به «روایات مبنا» شکل گرفته و در حکم واکنش به این انگاره است. این واکنش‌ها را می‌توان در چهار دسته تقسیم کرد: واکنش‌های مشروط، واکنش‌های توضیحی و تعلیلی، واکنش‌های تقابلی-اصلاحی و واکنش‌های تقابلی-انکاری. تحلیل تاریخی و زبان‌شناختی این روایات نشان‌دهندۀ تأخر آن‌ها از روایات دستۀ نخست است. |
| format | Article |
| id | doaj-art-332191fbb0ad42e2a739159416421493 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2008-9120 2980-9126 |
| language | fas |
| publishDate | 2024-08-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | علوم قرآن و حدیث |
| spelling | doaj-art-332191fbb0ad42e2a7391594164214932025-02-01T06:35:50ZfasFerdowsi University of Mashhadعلوم قرآن و حدیث2008-91202980-91262024-08-0156193310.22067/jquran.2023.82693.153044427تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة»علی آهنگ0استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن، دانشکده علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، بجنورد، ایرانروایت «الشؤمُ فی المرأةِ و الفَرَسِ و الدّارِ» روایت مشهوری است که تداعی‌کنندۀ انگارۀ شومی زنان است. این روایت در منابع اهل‌سنت به پیامبر(ص) نسبت داده شده و در منابع روایی شیعه گاه از امام صادق(ع) و گاهی از پیامبر(ص) نقل شده است. نتیجۀ تحلیل انگارۀ «شؤم المرأة» و روایات تداعی‌کنندۀ آن با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای به این قرار است که بخشی از این روایات، که «روایات مبنا» در ترویج این انگاره محسوب می‌شوند، در بوم مدینه شکل گرفته و برخی محدثان سرشناس مدینه عامل اصلی ترویج آن بوده‌اند. تفرّد مطلق در سه طبقۀ نخست راویان و تعارض محتوایی این روایات با نگرش کریمانۀ قرآن و پیامبر(ص) به زنان شاهدی بر ساختگی‌بودن آن‌هاست. تعدادی روایات پراکنده نیز وجود دارد که ناظر به «روایات مبنا» شکل گرفته و در حکم واکنش به این انگاره است. این واکنش‌ها را می‌توان در چهار دسته تقسیم کرد: واکنش‌های مشروط، واکنش‌های توضیحی و تعلیلی، واکنش‌های تقابلی-اصلاحی و واکنش‌های تقابلی-انکاری. تحلیل تاریخی و زبان‌شناختی این روایات نشان‌دهندۀ تأخر آن‌ها از روایات دستۀ نخست است.https://jquran.um.ac.ir/article_44427_6ea28716518c6e2b0beea8aa51f9ede4.pdfحدیثشؤم المرأةتحلیل انگارهتحلیل اسناد-متن |
| spellingShingle | علی آهنگ تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» علوم قرآن و حدیث حدیث شؤم المرأة تحلیل انگاره تحلیل اسناد-متن |
| title | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» |
| title_full | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» |
| title_fullStr | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» |
| title_full_unstemmed | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» |
| title_short | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ «شؤم المرأة» |
| title_sort | تحلیل انگاره و نقش آن در فهم تحولات حدیثی؛ بررسی انگارۀ شؤم المرأة |
| topic | حدیث شؤم المرأة تحلیل انگاره تحلیل اسناد-متن |
| url | https://jquran.um.ac.ir/article_44427_6ea28716518c6e2b0beea8aa51f9ede4.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ʿlyậhng tḥlylạngạrhwnqsẖậndrfhmtḥwlạtḥdytẖybrrsyạngạrەsẖwmạlmrạẗ |