سعدی واقعی و سعدی مستتر در دیباچۀ گلستان سعدی
در روایت پژوهی، بحث مؤلفههای ششگانۀ الگوی ارتباط روایی همیشه مسأله‌برانگیز بوده است. این مؤلفهها به صدای روایت مربوط میشوند که یا بیرونی است یا درونی. سعدی در بیرونیترین جایگاه است که بوستان و گلستان را نگاشته است. اما شیخ شیراز مؤلف مستتر هم هست که واسطِ سعدی واقعی و سعدی روایت‌گر است و تصویر برساخ...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Avestan |
| Published: |
University of Tabriz
2024-02-01
|
| Series: | زبان و ادب فارسی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://perlit.tabrizu.ac.ir/article_17524_3222baa1d4dc08f471243d92d6b34d06.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | در روایت پژوهی، بحث مؤلفههای ششگانۀ الگوی ارتباط روایی همیشه مسأله‌برانگیز بوده است. این مؤلفهها به صدای روایت مربوط میشوند که یا بیرونی است یا درونی. سعدی در بیرونیترین جایگاه است که بوستان و گلستان را نگاشته است. اما شیخ شیراز مؤلف مستتر هم هست که واسطِ سعدی واقعی و سعدی روایت‌گر است و تصویر برساخته در ذهنیت خواننده از شیخ شیرازی واقعی است. حال، صدای سعدی روایت‌گر، گلستان و به طریق اولی، دیباچه را به خواننده/روایتگیر انتقال میدهد. وانگهی، صدای سعدی شیرازی میتواند حاکی از ایدئولوژی وی در مقام مؤلف واقعی هم باشد. اما، بوستان و گلستان بلندگوی اعلان مواضع سعدی واقعی نیست، بلکه سعدی واقعی این نظرگاه را از رهگذر ابزارهای متنی تبیین میکند. دقیقتر، از طریق سعدی نویسنده یا مستتر بهتر میتوان دربارۀ ایدئولوژی سعدی شیرازی واقعی سخن گفت. این مقاله، جایگاه سعدی واقعی و مستتر/نویسنده را در دیباچۀ گلستان بررسی میکند. توسل به سعدی نویسنده ممکن است راه‌حلی برای بحث دربارۀ تضادها و تناقض‌ها و گفته‌های منسوب به سعدی واقعی محسوب شود، چه از این نظر، گلستان و بوستان دیگر آثار از آن سعدی نویسنده‌محور است تا سعدی واقعی که در تذکره‌ها ذکر شده است. |
|---|---|
| ISSN: | 2251-7979 2676-6779 |