Obiektywizm subiektywnych pragnień. Transcendencja zmysłowości w „Uczcie Babette” Gabriela Axela

Tekst podejmuje namysł nad dominującym statusem zmysłowości w kulturze współczesnej i wypływającymi stąd konsekwencjami ideowymi. Uczta Babette Gabriela Axela – ascetyczny formalnie obraz – jest w zewnętrznym ujęciu afirmacją owej zmysłowości, a przy głębszym wejrzeniu sproblematyzowaniem przekonan...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Waldemar Frąc
Format: Article
Language:English
Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2009-06-01
Series:Kwartalnik Filmowy
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/3143
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Tekst podejmuje namysł nad dominującym statusem zmysłowości w kulturze współczesnej i wypływającymi stąd konsekwencjami ideowymi. Uczta Babette Gabriela Axela – ascetyczny formalnie obraz – jest w zewnętrznym ujęciu afirmacją owej zmysłowości, a przy głębszym wejrzeniu sproblematyzowaniem przekonania o jej prymacie: ujawniając fundamentalną rolę zmysłowości w konstruowaniu sensu, jednocześnie wskazuje dla niej wewnętrzne granice. Prawdziwe zmysłowe spełnienie wyznacza limes: próbuje ono transcendować samo siebie. Postawa protagonistów ujawnia także wtórność rozróżnień dobrego i złego smaku. Samo różnicowanie kwestii smaku ma być znaczącym przejawem obiektywistycznej aksjologii. Prowadzi ono w konsekwencji do odrzucenia relatywizmu ufundowanego na subiektywności indywidualnych wrażeń. W filmie wciąż przejawia się sposób myślenia objawiający aksjologiczny obiektywizm: prawdziwa sztuka nie zależy od indywidualnych upodobań czy gustów, przekracza to, co subiektywne, i osiąga wymiar artystycznej doskonałości. Film zdaje się nawiązywać do Uczty Platona, ukazując drogę transcendencji, jaka dokonuje się za pośrednictwem zmysłów. W ten sposób wskazane zostały konsekwencje i ograniczenia relatywizmu, który dziś wydaje się szczególnie istotnym wyznacznikiem kultury.
ISSN:0452-9502
2719-2725