Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi

Günümüzde küresel iklim değişikliği önemli bir sorun haline gelmiştir. İklim değişikliğinin en önemli nedenleri arasında CO2 emisyonlarının yer aldığı bilinmektedir. Türkiye’nin de dahil olduğu ve 100’den fazla ülkenin imzaladığı Kyoto Protokolü’nde CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik hedefler...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: Kerem Fırat Coşkun, Özge Buzdağlı
Format: Article
Language:English
Published: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi 2024-01-01
Series:Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3296186
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832570615274405888
author Kerem Fırat Coşkun
Özge Buzdağlı
author_facet Kerem Fırat Coşkun
Özge Buzdağlı
author_sort Kerem Fırat Coşkun
collection DOAJ
description Günümüzde küresel iklim değişikliği önemli bir sorun haline gelmiştir. İklim değişikliğinin en önemli nedenleri arasında CO2 emisyonlarının yer aldığı bilinmektedir. Türkiye’nin de dahil olduğu ve 100’den fazla ülkenin imzaladığı Kyoto Protokolü’nde CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik hedefler belirlenmiştir. Bu protokolün güncel hali olan Paris anlaşması ve akabinde uluslararası düzeyde yapılan diğer anlaşmalara rağmen, CO2 emisyonlarının azaltılması hedeflerine ulaşılamadığı, tam aksine zamanla artış göstermeye devam ettiği görülmektedir. Dolayısıyla bu artış trendi işsizlik histerisi hipotezindeki gibi bir histeri etkisinin varlığı ihtimalini akla getirmektedir. Histeri etkisi ele alınan makroekonomik değişkene gelen şokun etkisinin kalıcı olduğunu diğer bir ifadeyle şokun etkisinin geçmesine rağmen serinin eski denge düzeyine dönememesini ifade etmektedir. Bu çalışmada da CO2 emisyonları histeri hipotezi açısından ele alınmıştır. Bu amaçla Türkiye’de karbon histerisinin geçerli olup olmadığı araştırılmıştır. Literatürde histeri etkisi birim kök testleri ile analiz edilmektedir. Çalışmada Meng vd. (2017) tarafından geliştirilen kalıntılarla genişletilmiş RALS-LM birim kök testi kullanılmıştır. Bu testin özelliği geleneksel birim kök testlerinin aksine kalıntıların normal dağılıma uymadığı durumları dikkate almasıdır. Analizde 1960-2021 dönemi için metrik ton cinsinden CO2 emisyon serisine ait yıllık verilerden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarında CO2 emisyon serisinin durağan olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Türkiye’de karbon histerisinin geçerli olmadığı söylenebilir. Dolayısıyla Türkiye’de CO2 emisyonlarının azaltılması için uygulanan politikaların sadece geçici bir etkiye sahip olduğu ifade edilebilir.
format Article
id doaj-art-24260b9ad52648089b286275dbfaa664
institution Kabale University
issn 1303-1279
language English
publishDate 2024-01-01
publisher Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
record_format Article
series Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
spelling doaj-art-24260b9ad52648089b286275dbfaa6642025-02-02T14:34:17ZengSivas Cumhuriyet ÜniversitesiCumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi1303-12792024-01-01251698010.37880/cumuiibf.13348942057Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile AnaliziKerem Fırat Coşkun0https://orcid.org/0000-0001-9227-2414Özge Buzdağlı1https://orcid.org/0000-0002-2798-9889Atatürk ÜniversitesiAtatürk ÜniversitesiGünümüzde küresel iklim değişikliği önemli bir sorun haline gelmiştir. İklim değişikliğinin en önemli nedenleri arasında CO2 emisyonlarının yer aldığı bilinmektedir. Türkiye’nin de dahil olduğu ve 100’den fazla ülkenin imzaladığı Kyoto Protokolü’nde CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik hedefler belirlenmiştir. Bu protokolün güncel hali olan Paris anlaşması ve akabinde uluslararası düzeyde yapılan diğer anlaşmalara rağmen, CO2 emisyonlarının azaltılması hedeflerine ulaşılamadığı, tam aksine zamanla artış göstermeye devam ettiği görülmektedir. Dolayısıyla bu artış trendi işsizlik histerisi hipotezindeki gibi bir histeri etkisinin varlığı ihtimalini akla getirmektedir. Histeri etkisi ele alınan makroekonomik değişkene gelen şokun etkisinin kalıcı olduğunu diğer bir ifadeyle şokun etkisinin geçmesine rağmen serinin eski denge düzeyine dönememesini ifade etmektedir. Bu çalışmada da CO2 emisyonları histeri hipotezi açısından ele alınmıştır. Bu amaçla Türkiye’de karbon histerisinin geçerli olup olmadığı araştırılmıştır. Literatürde histeri etkisi birim kök testleri ile analiz edilmektedir. Çalışmada Meng vd. (2017) tarafından geliştirilen kalıntılarla genişletilmiş RALS-LM birim kök testi kullanılmıştır. Bu testin özelliği geleneksel birim kök testlerinin aksine kalıntıların normal dağılıma uymadığı durumları dikkate almasıdır. Analizde 1960-2021 dönemi için metrik ton cinsinden CO2 emisyon serisine ait yıllık verilerden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarında CO2 emisyon serisinin durağan olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Türkiye’de karbon histerisinin geçerli olmadığı söylenebilir. Dolayısıyla Türkiye’de CO2 emisyonlarının azaltılması için uygulanan politikaların sadece geçici bir etkiye sahip olduğu ifade edilebilir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3296186karbon histerisirals-lm birim kök testitürkiyecarbon hysteresisrals-lm unit root testturkey
spellingShingle Kerem Fırat Coşkun
Özge Buzdağlı
Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
karbon histerisi
rals-lm birim kök testi
türkiye
carbon hysteresis
rals-lm unit root test
turkey
title Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
title_full Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
title_fullStr Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
title_full_unstemmed Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
title_short Türkiye’de Karbon Histerisinin Geçerliliğinin RALS-LM Birim Kök Testi ile Analizi
title_sort turkiye de karbon histerisinin gecerliliginin rals lm birim kok testi ile analizi
topic karbon histerisi
rals-lm birim kök testi
türkiye
carbon hysteresis
rals-lm unit root test
turkey
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3296186
work_keys_str_mv AT keremfıratcoskun turkiyedekarbonhisterisiningecerliligininralslmbirimkoktestiileanalizi
AT ozgebuzdaglı turkiyedekarbonhisterisiningecerliligininralslmbirimkoktestiileanalizi