پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین
جریان آبها، ازجملۀ مهم‌ترین فرآیند‌های سطحی هستند که علاوه بر تغییر و تعیین سیمای عمومی زمین بر نحوه زیست انسان در کره زمین نیز تأثیر دارند. عملکرد سیستمی رودخانه موجب می‌شود، هر‌تغییری در‌مؤلفه‌های کانال رود بر سایر متغیرها نیز تآثیر بگذارد. فرسایش کناره بنا به دلایلی چون ورود بخشی از رسوبات به جر...
Saved in:
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2022-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_40498_63bcc8e2fefef61163e17926005e9835.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| _version_ | 1832591356917186560 |
|---|---|
| author | محمد مهدی حسین زاده سیاوش شایان فاطمه نجف زاده |
| author_facet | محمد مهدی حسین زاده سیاوش شایان فاطمه نجف زاده |
| author_sort | محمد مهدی حسین زاده |
| collection | DOAJ |
| description | جریان آبها، ازجملۀ مهم‌ترین فرآیند‌های سطحی هستند که علاوه بر تغییر و تعیین سیمای عمومی زمین بر نحوه زیست انسان در کره زمین نیز تأثیر دارند. عملکرد سیستمی رودخانه موجب می‌شود، هر‌تغییری در‌مؤلفه‌های کانال رود بر سایر متغیرها نیز تآثیر بگذارد. فرسایش کناره بنا به دلایلی چون ورود بخشی از رسوبات به جریان رودخانه که از کناره‌های رود تغذیه می‌شوند، تغییر در ابعاد مجرا مانند: عرض و عمق، اثراتی که بر ویژگی‌های الگوی‌رود دارد و مخاطراتی که می‌توانند فعالیت‌های انسانی را تهدید کنند، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق، بررسی ناپایداری و تغییرات مورفومتری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب در بوئین‌زهرا از شهرستان‌های استان قزوین است. در این پژوهش پایداری کناره‌رود با استفاده از روش‌های ارزیابی سریع ژئومورفیک (RGA) مورد بررسی قرار‌گرفته است. رودخانه مورد نظر درقالب 8 بازه مطالعه شد. با نقشه برداری از مقاطع عرضی و عملیات‌میدانی شاخص‌های پایداری و ناپایداری کناره‌رود ارزیابی شدند. پارامتر‌های موجود درروش شاخص پایداری مجرای رود (CSI) درفرآیند بازدیدهای میدانی امتیاز‌دهی شد. بازه‌ها از نظر حساسیت به فرسایش‌کناره طبقه‌بندی شدند که بازه‌های 7 و 8 ناپایدارترین بازه‌ها بودند. همچنین نحوه پراکندگی داده‌ها با استفاده از نمودار جعبه‌ای تعیین شد با توجه به امتیاز‌نسبی، عامل فرسایش کناره و پوشش‌گیاهی ریپارین مؤثر‌ترین عوامل در ناپایداری کناره‌های رودخانه حاجی‌عرب تعیین شدند. |
| format | Article |
| id | doaj-art-241c4f2405434171a9a9f173477c6346 |
| institution | Kabale University |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| publishDate | 2022-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj-art-241c4f2405434171a9a9f173477c63462025-01-22T13:02:29ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762022-04-01111395610.22067/geoeh.2021.71397.108740498پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوینمحمد مهدی حسین زاده0سیاوش شایان1فاطمه نجف زاده2دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایراندانشیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایراندانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانجریان آبها، ازجملۀ مهم‌ترین فرآیند‌های سطحی هستند که علاوه بر تغییر و تعیین سیمای عمومی زمین بر نحوه زیست انسان در کره زمین نیز تأثیر دارند. عملکرد سیستمی رودخانه موجب می‌شود، هر‌تغییری در‌مؤلفه‌های کانال رود بر سایر متغیرها نیز تآثیر بگذارد. فرسایش کناره بنا به دلایلی چون ورود بخشی از رسوبات به جریان رودخانه که از کناره‌های رود تغذیه می‌شوند، تغییر در ابعاد مجرا مانند: عرض و عمق، اثراتی که بر ویژگی‌های الگوی‌رود دارد و مخاطراتی که می‌توانند فعالیت‌های انسانی را تهدید کنند، حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق، بررسی ناپایداری و تغییرات مورفومتری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب در بوئین‌زهرا از شهرستان‌های استان قزوین است. در این پژوهش پایداری کناره‌رود با استفاده از روش‌های ارزیابی سریع ژئومورفیک (RGA) مورد بررسی قرار‌گرفته است. رودخانه مورد نظر درقالب 8 بازه مطالعه شد. با نقشه برداری از مقاطع عرضی و عملیات‌میدانی شاخص‌های پایداری و ناپایداری کناره‌رود ارزیابی شدند. پارامتر‌های موجود درروش شاخص پایداری مجرای رود (CSI) درفرآیند بازدیدهای میدانی امتیاز‌دهی شد. بازه‌ها از نظر حساسیت به فرسایش‌کناره طبقه‌بندی شدند که بازه‌های 7 و 8 ناپایدارترین بازه‌ها بودند. همچنین نحوه پراکندگی داده‌ها با استفاده از نمودار جعبه‌ای تعیین شد با توجه به امتیاز‌نسبی، عامل فرسایش کناره و پوشش‌گیاهی ریپارین مؤثر‌ترین عوامل در ناپایداری کناره‌های رودخانه حاجی‌عرب تعیین شدند.https://geoeh.um.ac.ir/article_40498_63bcc8e2fefef61163e17926005e9835.pdfارزیابی سریع ژئومورفیک (rga)پایداری کنارهشاخص پایداری کانال (csi)رودخانه حاجی‌عربژئومورفولوژی رودخانه‌ای |
| spellingShingle | محمد مهدی حسین زاده سیاوش شایان فاطمه نجف زاده پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین جغرافیا و مخاطرات محیطی ارزیابی سریع ژئومورفیک (rga) پایداری کناره شاخص پایداری کانال (csi) رودخانه حاجی‌عرب ژئومورفولوژی رودخانه‌ای |
| title | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین |
| title_full | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین |
| title_fullStr | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین |
| title_full_unstemmed | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین |
| title_short | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا- قزوین |
| title_sort | پتانسیل فرسایش‌کناره و ناپایداری مجرا در رودخانه حاجی‌عرب بویین‌زهرا قزوین |
| topic | ارزیابی سریع ژئومورفیک (rga) پایداری کناره شاخص پایداری کانال (csi) رودخانه حاجی‌عرب ژئومورفولوژی رودخانه‌ای |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_40498_63bcc8e2fefef61163e17926005e9835.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mḥmdmhdyḥsynzạdh ptạnsylfrsạysẖḵnạrhwnạpạydạrymjrạdrrwdkẖạnhḥạjyʿrbbwyynzhrạqzwyn AT syạwsẖsẖạyạn ptạnsylfrsạysẖḵnạrhwnạpạydạrymjrạdrrwdkẖạnhḥạjyʿrbbwyynzhrạqzwyn AT fạṭmhnjfzạdh ptạnsylfrsạysẖḵnạrhwnạpạydạrymjrạdrrwdkẖạnhḥạjyʿrbbwyynzhrạqzwyn |