ارزیابی وضعیت تشکل‌های مردم نهاد در قبل و بعد از اجرای طرح‌های نوین منابع طبیعی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز یزدان آباد استان کرمان
مقدمه استفاده از مردم، در اجرای طرح‌های منابع طبیعی، موفقیت این طرح‌ها را تضمین می‌کند و می‌تواند برای منابع طبیعی موجود در حوزه‌های آبخیز و ذینفعان بسیار مفید باشد. مشارکت مردمی در اجرای عملیات منابع طبیعی ازجمله رویکردهای ضامن تحقق اهداف و موفقیت این طرح‌ها است. توجه به مشارکت مردمی در حفاظت از م...
Saved in:
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Soil Conservation and Watershed Management Research Institute (SCWMRI)
2024-06-01
|
| Series: | Muhandisī va mudirīyyat-i ābkhīz |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jwem.areeo.ac.ir/article_130433_296f158edfb2ed074c1f03fe4948c786.pdf |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | مقدمه
استفاده از مردم، در اجرای طرح‌های منابع طبیعی، موفقیت این طرح‌ها را تضمین می‌کند و می‌تواند برای منابع طبیعی موجود در حوزه‌های آبخیز و ذینفعان بسیار مفید باشد. مشارکت مردمی در اجرای عملیات منابع طبیعی ازجمله رویکردهای ضامن تحقق اهداف و موفقیت این طرح‌ها است. توجه به مشارکت مردمی در حفاظت از منابع طبیعی از اهمیت و اعتبار بالای برخوردار است، البته منابع طبیعی، به‌عنوان یکی از ارکان جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌ها نیز به شما می‌رود. طرح‌های منابع طبیعی برای بهبود شرایط محیطی و اجتماعی سامانه‌های اجتماعی-بوم‌شناختی برنامه‌‌ریزی و اجرا می‌شوند. بنابراین، با توجه به اینکه این پژوهش در حوزه‌های آبخیز کویری است و شرایط این حوزه‌ها خاص و منحصربه‌فرد است، بنابراین، این شرایط از ویژگی‌های ممتاز این پژوهش نیز محسوب می‌شود و می‌تواند ارزش و اهمیت وضعیت تشکل‌های مردمی در مناطق کویری که معمولاً دارای جمعیت کمتری نسبت به دیگر اقلیم‌های مختلف هستند، دو چندان کند. همچنین، نشان دهد که طرح‌های منابع طبیعی در همه اقلیم‌های مختلف در حوزه‌های آبخیز سراسر کشور نیازمند مشارکت مردمی هستند و بدون مشارکت مردمی امکان موفقیت طرح‌های منابع طبیعی با وجود فراهم شدن همه شرایط محیطی بسیار پایین است.
مواد و روش‌ها
در این پژوهش، تعداد شرکت‌های تعاونی، کمیته توسعه روستایی، صندوق‌های خرد و صندوق‌های روستایی در کل حوزه آبخیز یزدان آباد، به‌دست آمد. سپس، شناسایی توزیع روستاهای مختلف در حوزه آبخیز یزدان آباد انجام شد و فعالیت‌های اجرا شده در آنها بررسی شدند. در ادامه، جلسات برگزار شده به روش PRA در روستاهای حوزه آبخیز یزدان آباد بررسی و مقایسه تشکل‌های مردم نهاد قبل و بعد از اجرای طرح مدیریت جامع منابع طبیعی انجام شدند و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج و بحث
نتایج پژوهش نشان داد که در حوزه آبخیز یزدان‌آباد تعداد سه شرکت تعاونی و چهار صندوق روستایی است و همچنین، در این حوضه، 16 کمیته توسعه فعال بوده که تقریباً هر روستا دارای یک کمیته توسعه است و همچنین، دو صندوق خرد نیز در حوزه آبخیز یزدان آباد وجود دارد. اجرای طرح‌های منابع طبیعی تاثیر بسیار زیادی برای ذینفعان حوزه‌های آبخیز به خصوص، حوزه‌های آبخیز مناطق کویری دارد، به شرط آنکه مردم پایه اصلی اجرای این طرح باشند و با تشویق و الگوسازی مشارکت صد در صدی از خود نشان دهند که موفقیت چنین طرح‌هایی تضمین شود. نتایج طرح‌های منابع طبیعی قبل و بعد از اجرای آنها نشان داد که اجرای طرح‌های منابع طبیعی تاثیر بسیار زیادی در معیشت مردم و همچنین، حفاظت پایدار از منابع طبیعی دارد، زیرا مردمی که دارای آگاهی بیشتری نسبت به منابع طبیعی خود داشته باشند، بهتر می‌توانند بدون کمک دولت، خودشان از منابع طبیعی موجود در حوزه آبخیزشان حفاظت کنند.
نتیجه گیری
نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین فعالیت‌های اجرایی انجام شده در همه روستاهای واقع در حوزه آبخیز یزدان آباد، تشکیل کمیته توسعه روستایی و برگزاری جلسات آشنایی با قوانین و مقررات منابع طبیعی بوده است. |
|---|---|
| ISSN: | 2251-9300 2322-536X |