تأثیر رخداد طبیعیِ سیل بر زندگی اجتماعی مردم در ایران دورۀ صفوی

وقوع سیل به عنوان یک رخداد طبیعی در دورۀ صفوی، همانند دوره‌های قبل از آن، پدیده‌ای رایج بود. در این دوره، به علت تأثیر وقوع سیل بر جامعۀ ایرانی، بستری فراهم شد تا در قالب الگوهای چندگانۀ توصیفی، گزارش وقوع آن در متون تاریخنگاری و سفرنامه‌ای، بازتاب قابل توجهی پیدا کند. در همین راستا، مسئلۀ مقالۀ پیش...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: یاسر ملازئی
Format: Article
Language:fas
Published: Institute for Humanities and Cultural Studies 2024-10-01
Series:تحقیقات تاریخ اجتماعی
Subjects:
Online Access:https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_9713_9f4748c11ce42c353f71af5aac703e94.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:وقوع سیل به عنوان یک رخداد طبیعی در دورۀ صفوی، همانند دوره‌های قبل از آن، پدیده‌ای رایج بود. در این دوره، به علت تأثیر وقوع سیل بر جامعۀ ایرانی، بستری فراهم شد تا در قالب الگوهای چندگانۀ توصیفی، گزارش وقوع آن در متون تاریخنگاری و سفرنامه‌ای، بازتاب قابل توجهی پیدا کند. در همین راستا، مسئلۀ مقالۀ پیش‌رو، شناسایی روند، علل و پیامدهای اجتماعی سیل بر جامعۀ ایران دورۀ صفوی است. سؤال اصلی مقاله اینست که با استناد به گزارش‌های مورخان و سفرنامه‌نویسان، طغیان سیل به عنوان یک پدیدۀ زیست‌محیطی، از چه روند و عواملی برخوردار بود و وقوع آن در چه ابعادی توانست جامعۀ ایران عصر صفوی را متأثر سازد؟ با بررسی روند وقوع سیل در ایران دورۀ صفوی، مشخص شد که اوج طغیان‌های سیل در این دوره، مربوط به نیمۀ اول سدۀ 11 ه.ق بود که بارش‌های ناگهانی و بالاآمدن آب رودخانه‌ها را می‌توان از مهمترین عوامل آن دانست. یافته‌ها نشان می‌دهد که این رخداد طبیعی به اندازۀ دیگر بلایای طبیعی از جمله زلزله، طاعون و قحطی، تأثیر چندانی در کاهش جمعیت‌ شهرها نداشت. با این وجود، سیل توانست ضمن تغییر در ریخت و بافت مراکز شهری، زمینۀ ارجاع مردم به حافظۀ تاریخی‌ جهت تفسیرِ سیلِ به وقوع پیوسته را، فراهم کند.
ISSN:2383-0484
2383-0492