شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران

امروزه یکی از سیاست‌های اصلی دولت با توجه به واردات بالای روغن‌های خوراکی و دانه‌های روغنی به کشور، افزایش و توسعه کشت دانه‌های روغنی از جمله کلزا است. سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران نیز توسعه و افزایش کشت کلزا را به­ عنوان یکی از اهداف و اولویت‌های خود قرار داده است. ازاین‌رو هدف اصلی مطالعه حا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Authors: فاطمه فرهادی, فاطمه شفیعی, امید جمشیدی
Format: Article
Language:fas
Published: Agricultural Planning, Economics and Rural Development Research Institute 2024-06-01
Series:روستا و توسعه
Subjects:
Online Access:http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_131187_006356158bade6572b6d217965edf66c.pdf
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832587193145622528
author فاطمه فرهادی
فاطمه شفیعی
امید جمشیدی
author_facet فاطمه فرهادی
فاطمه شفیعی
امید جمشیدی
author_sort فاطمه فرهادی
collection DOAJ
description امروزه یکی از سیاست‌های اصلی دولت با توجه به واردات بالای روغن‌های خوراکی و دانه‌های روغنی به کشور، افزایش و توسعه کشت دانه‌های روغنی از جمله کلزا است. سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران نیز توسعه و افزایش کشت کلزا را به­ عنوان یکی از اهداف و اولویت‌های خود قرار داده است. ازاین‌رو هدف اصلی مطالعه حاضر شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده توسعه کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران است. روش مطالعه ترکیبی و از نوع مطالعات توصیفی-اکتشافی است. از روش کیفی (تحلیل محتوا) برای کشف عوامل پیش‌برنده و بازدارنده (تدوین ابزار تحقیق) و از روش کمی (تحلیل عاملی اکتشافی) برای خلاصه و دسته‌بندی عوامل مذکور استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه بخش کیفی، کارشناسان، محققان و کشاورزان پیشرو استان مازندران بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 14 نفر گزینش و داده‌ها با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ­ساختارمند تا نقطه اشباع نظری جمع‌آوری شد. جامعه آماری در بخش کمی، 3637 نفر از کلزاکاران فعال شرق استان مازندران بودند که 231 نفر از آن‌ها با استفاده از فرمول دانیل و بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسش­نامه حاصل از مرحله کیفی استفاده شد که روایی آن توسط متخصصان تأیید شد و برای پایایی آن ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن مناسب بود. یافته‌های پژوهش نشان داد در مجموع حدود 53/47 درصد واریانس عوامل پیش‌برنده توسعه کشت کلزا را چهار مورد شامل عوامل ترویجی- آموزشی، عوامل مزیتی- فنی، عوامل نهاده‌ای- حمایتی و عوامل تسهیل‌کننده کشت و 55/4 درصد واریانس عوامل بازدارنده توسعه کشت کلزا را نیز چهار مورد شامل ویژگی‌های فیزیولوژیکی گیاه و عوامل اقلیمی، مشکلات اقتصادی و بازاریابی، مدیریت نامناسب مزرعه و ضعف منابع و زیرساخت‌ها و عوامل آموزشی- ترویجی تبیین کردند. با توجه به نتایج، ارائه فعالیت‌های آموزشی - ترویجی مناسب، مدیریت مناسب مزرعه و واحد تولیدی برای کشت کلزا و اجرای سیاست‌های حمایتی از جمله کمک‌های مالی برای توسعه کشت کلزا در استان مازندران پیشنهاد می‌شود.
format Article
id doaj-art-0d68939497a1479abeab9d83f105390b
institution Kabale University
issn 1563-3322
2645-6486
language fas
publishDate 2024-06-01
publisher Agricultural Planning, Economics and Rural Development Research Institute
record_format Article
series روستا و توسعه
spelling doaj-art-0d68939497a1479abeab9d83f105390b2025-01-24T16:43:40ZfasAgricultural Planning, Economics and Rural Development Research Instituteروستا و توسعه1563-33222645-64862024-06-0127120723410.30490/rvt.2024.364400.1568131187شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندرانفاطمه فرهادی0فاطمه شفیعی1امید جمشیدی2دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.نویسنده مسئول و استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.امروزه یکی از سیاست‌های اصلی دولت با توجه به واردات بالای روغن‌های خوراکی و دانه‌های روغنی به کشور، افزایش و توسعه کشت دانه‌های روغنی از جمله کلزا است. سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران نیز توسعه و افزایش کشت کلزا را به­ عنوان یکی از اهداف و اولویت‌های خود قرار داده است. ازاین‌رو هدف اصلی مطالعه حاضر شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده توسعه کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران است. روش مطالعه ترکیبی و از نوع مطالعات توصیفی-اکتشافی است. از روش کیفی (تحلیل محتوا) برای کشف عوامل پیش‌برنده و بازدارنده (تدوین ابزار تحقیق) و از روش کمی (تحلیل عاملی اکتشافی) برای خلاصه و دسته‌بندی عوامل مذکور استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه بخش کیفی، کارشناسان، محققان و کشاورزان پیشرو استان مازندران بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 14 نفر گزینش و داده‌ها با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه ­ساختارمند تا نقطه اشباع نظری جمع‌آوری شد. جامعه آماری در بخش کمی، 3637 نفر از کلزاکاران فعال شرق استان مازندران بودند که 231 نفر از آن‌ها با استفاده از فرمول دانیل و بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسش­نامه حاصل از مرحله کیفی استفاده شد که روایی آن توسط متخصصان تأیید شد و برای پایایی آن ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن مناسب بود. یافته‌های پژوهش نشان داد در مجموع حدود 53/47 درصد واریانس عوامل پیش‌برنده توسعه کشت کلزا را چهار مورد شامل عوامل ترویجی- آموزشی، عوامل مزیتی- فنی، عوامل نهاده‌ای- حمایتی و عوامل تسهیل‌کننده کشت و 55/4 درصد واریانس عوامل بازدارنده توسعه کشت کلزا را نیز چهار مورد شامل ویژگی‌های فیزیولوژیکی گیاه و عوامل اقلیمی، مشکلات اقتصادی و بازاریابی، مدیریت نامناسب مزرعه و ضعف منابع و زیرساخت‌ها و عوامل آموزشی- ترویجی تبیین کردند. با توجه به نتایج، ارائه فعالیت‌های آموزشی - ترویجی مناسب، مدیریت مناسب مزرعه و واحد تولیدی برای کشت کلزا و اجرای سیاست‌های حمایتی از جمله کمک‌های مالی برای توسعه کشت کلزا در استان مازندران پیشنهاد می‌شود.http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_131187_006356158bade6572b6d217965edf66c.pdfتوسعه روستاییدانه‌های روغنیکلزاکارانموانعمازندران
spellingShingle فاطمه فرهادی
فاطمه شفیعی
امید جمشیدی
شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
روستا و توسعه
توسعه روستایی
دانه‌های روغنی
کلزاکاران
موانع
مازندران
title شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
title_full شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
title_fullStr شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
title_full_unstemmed شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
title_short شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
title_sort شناسایی و تحلیل عوامل پیش‌برنده و بازدارنده کشت کلزا در مناطق روستایی شرق استان مازندران
topic توسعه روستایی
دانه‌های روغنی
کلزاکاران
موانع
مازندران
url http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_131187_006356158bade6572b6d217965edf66c.pdf
work_keys_str_mv AT fạṭmhfrhạdy sẖnạsạyywtḥlylʿwạmlpysẖbrndhwbạzdạrndhḵsẖtḵlzạdrmnạṭqrwstạyysẖrqạstạnmạzndrạn
AT fạṭmhsẖfyʿy sẖnạsạyywtḥlylʿwạmlpysẖbrndhwbạzdạrndhḵsẖtḵlzạdrmnạṭqrwstạyysẖrqạstạnmạzndrạn
AT ạmydjmsẖydy sẖnạsạyywtḥlylʿwạmlpysẖbrndhwbạzdạrndhḵsẖtḵlzạdrmnạṭqrwstạyysẖrqạstạnmạzndrạn