Anadolu’da Türk Kent Kültürünü Oluşturan Mekânsal Yapılanmalar (XI. Yüzyıldan XIII. Yüzyılın Sonuna Kadar)
XI. yüzyıldan itibaren Türkistan ve İran’dan Anadolu’ya göç etmeye başlayan Türkler, aynı yüzyılın ikinci yarısında bu coğrafyayı kendilerine yurt edinmeye başlamışlardır. Bu göç hareketinin siyasal-yönetimsel ürünü olarak Bizans egemenliğindeki Anadolu’da, Danişmendliler, Saltuklular, Mengücekliler...
Saved in:
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Atatürk University
2025-05-01
|
| Series: | Ahbar |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4670804 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Summary: | XI. yüzyıldan itibaren Türkistan ve İran’dan Anadolu’ya göç etmeye başlayan Türkler, aynı yüzyılın ikinci yarısında bu coğrafyayı kendilerine yurt edinmeye başlamışlardır. Bu göç hareketinin siyasal-yönetimsel ürünü olarak Bizans egemenliğindeki Anadolu’da, Danişmendliler, Saltuklular, Mengücekliler, Artuklular gibi Türk Beylikleri ve Anadolu Selçuklu Devleti kurulmuştur. Bu dönemde Türkler, Bizans’tan devraldıkları kentleri oluştururken üç farklı yol takip etmiştir. Bunlardan ilki kentlerdeki mevcut durumu koruyarak kullanmaktır. İkincisi, Bizans devrinde kullanılan ancak tahrip olan kentlerin yakınlarına veya hemen üzerlerine yeni kentlerin inşa edilmesidir. Üçüncüsü ise Türkler tarafından yeni kentlerin kurulmasıdır. Bu sayede kentlerin mekânsal olarak yeniden teşkilatlanması sağlanmıştır. Bu araştırmanın amacı; Türkistan’da ortaya çıkan Türk kentleşmesinin ve kent kültürünün mekânsal ögelerinin, göç yolları üzerinde bulunan İran’daki yerel unsurlarla harmanlanarak Anadolu’da Bizans’tan devralınan ya da yeniden kurulan kentlerde gözlemlenmesidir. Çalışma kapsamında, Anadolu’da ilk Türk Beylikleri ve Anadolu Selçuklu Devleti devirlerinde teşkilatlanan güvenlik sistemleri, mahalle yapısı, meydan yapısı, saray yapıları ve ulaşım sistemi gibi kenti oluşturan unsurlar değerlendirilmiştir |
|---|---|
| ISSN: | 3023-8250 |