ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA

Adorno, tümel olanın/toplumsalın ve akılsallık temelindeki hakikat düşüncesinin iktidarına karşı, bir kendini ifade etme ve özgürleşme biçimi olarak önerdiği sanatsal alanda tikelliğimizi ortaya koyma düşüncesini benimsemektedir. Foucault ise tikelliğimzi, kendiliğimizi başkaldırıyla bir arada, diya...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Metin Becermen
Format: Article
Language:English
Published: Türk Felsefe Derneği 2016-12-01
Series:Felsefe Dünyası
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1484196
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1832571073077444608
author Metin Becermen
author_facet Metin Becermen
author_sort Metin Becermen
collection DOAJ
description Adorno, tümel olanın/toplumsalın ve akılsallık temelindeki hakikat düşüncesinin iktidarına karşı, bir kendini ifade etme ve özgürleşme biçimi olarak önerdiği sanatsal alanda tikelliğimizi ortaya koyma düşüncesini benimsemektedir. Foucault ise tikelliğimzi, kendiliğimizi başkaldırıyla bir arada, diyalog içinde gerçekleştirip hakikat söylemiyle birlikte yürüyen iktidara direnebileceğimizi, iktidar ilişkilerinin dışında bir yaşam biçimi geliştirebileceğimizi dile getirmektedir. Bu çalışmada, hakikat ve iktidar konusunda, Adorno ve Foucault’un görüşleri karşılaştırmalı olarak ele alınıp değerlendirilmektedir. Öncelikle, ortaya koydukları düşünceler bakımından Adorno ve Foucault’ya temel olan Hegel, Marx, Nietzsche ve Freud’un düşüncelerine yer verilecektir. Ancak onlardan önce hem tümel- tikel ilişkisi bağlamında önemli bir yere sahip olan hem de bu filozof ve düşünürlerin ona gerek karşı çıkışlarıyla gerekse bağlılıklarıyla Aydınlanma kısaca ele alınacaktır. Sonra, Adorno’nun Aydınlanma ve özdeşlik eleştirisine bağlı olarak ‘kültür endüstrisi’ tespiti ve çözümlemesi incelenmekte ve hakikatin kuşatıcılığı ve tümelin tikel üzerindeki iktidarıyla ilgili düşünceleri, onun ‘Estetik Kuramı’ ve sanat görüşü -kültür üzerine söyledikleri de- hesaba katılarak ele alınmaktadır. Bununla birlikte, Foucault’nun hakikat ile iktidar üzerine söyledikleri geniş bir şekilde incelenmekte ve onun iktidara direniş bağlamında dile getirdiği farklı yaşama biçimlerinin olabileceği önerisi, özgürlük ve diyalog görüşleri bağlamında ele alınmaktadır. Foucault’un söylediklerini Adorno’nun söyledikleriyle kıyaslayarak, birlikte yaşanabilir bir dünyanın ancak başka kişilerle diyalog içerisinde olabileceği gösterilmeye çalışılacaktır.
format Article
id doaj-art-03c8db5ea73e465b84fcec541d47f7df
institution Kabale University
issn 1301-0875
language English
publishDate 2016-12-01
publisher Türk Felsefe Derneği
record_format Article
series Felsefe Dünyası
spelling doaj-art-03c8db5ea73e465b84fcec541d47f7df2025-02-02T13:21:53ZengTürk Felsefe DerneğiFelsefe Dünyası1301-08752016-12-016471852040ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMAMetin Becermen0Uludağ ÜniversitesiAdorno, tümel olanın/toplumsalın ve akılsallık temelindeki hakikat düşüncesinin iktidarına karşı, bir kendini ifade etme ve özgürleşme biçimi olarak önerdiği sanatsal alanda tikelliğimizi ortaya koyma düşüncesini benimsemektedir. Foucault ise tikelliğimzi, kendiliğimizi başkaldırıyla bir arada, diyalog içinde gerçekleştirip hakikat söylemiyle birlikte yürüyen iktidara direnebileceğimizi, iktidar ilişkilerinin dışında bir yaşam biçimi geliştirebileceğimizi dile getirmektedir. Bu çalışmada, hakikat ve iktidar konusunda, Adorno ve Foucault’un görüşleri karşılaştırmalı olarak ele alınıp değerlendirilmektedir. Öncelikle, ortaya koydukları düşünceler bakımından Adorno ve Foucault’ya temel olan Hegel, Marx, Nietzsche ve Freud’un düşüncelerine yer verilecektir. Ancak onlardan önce hem tümel- tikel ilişkisi bağlamında önemli bir yere sahip olan hem de bu filozof ve düşünürlerin ona gerek karşı çıkışlarıyla gerekse bağlılıklarıyla Aydınlanma kısaca ele alınacaktır. Sonra, Adorno’nun Aydınlanma ve özdeşlik eleştirisine bağlı olarak ‘kültür endüstrisi’ tespiti ve çözümlemesi incelenmekte ve hakikatin kuşatıcılığı ve tümelin tikel üzerindeki iktidarıyla ilgili düşünceleri, onun ‘Estetik Kuramı’ ve sanat görüşü -kültür üzerine söyledikleri de- hesaba katılarak ele alınmaktadır. Bununla birlikte, Foucault’nun hakikat ile iktidar üzerine söyledikleri geniş bir şekilde incelenmekte ve onun iktidara direniş bağlamında dile getirdiği farklı yaşama biçimlerinin olabileceği önerisi, özgürlük ve diyalog görüşleri bağlamında ele alınmaktadır. Foucault’un söylediklerini Adorno’nun söyledikleriyle kıyaslayarak, birlikte yaşanabilir bir dünyanın ancak başka kişilerle diyalog içerisinde olabileceği gösterilmeye çalışılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1484196culture i̇ndustrydialoguediscourseexperiencepowerthe othertruthbaşkasıdeneyimdiyaloghakikati̇ktidarkültür endüstrisisöylem
spellingShingle Metin Becermen
ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
Felsefe Dünyası
culture i̇ndustry
dialogue
discourse
experience
power
the other
truth
başkası
deneyim
diyalog
hakikat
i̇ktidar
kültür endüstrisi
söylem
title ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
title_full ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
title_fullStr ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
title_full_unstemmed ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
title_short ADORNO VE FOUCAULT: İKTİDAR VE HAKİKAT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA
title_sort adorno ve foucault iktidar ve hakikat uzerine bir karsilastirma
topic culture i̇ndustry
dialogue
discourse
experience
power
the other
truth
başkası
deneyim
diyalog
hakikat
i̇ktidar
kültür endüstrisi
söylem
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1484196
work_keys_str_mv AT metinbecermen adornovefoucaultiktidarvehakikatuzerinebirkarsilastirma