Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar

Aynı dönemin farklı coğrafyalarında yaşamış şairlerin şiirlerindeki benzerlikleri tespit etme merakı, bu çalışmanın ortaya çıkış sebeplerinin başlıcasıdır. Türk İslam Edebiyatı sahasında kaleme alınan bu makale, kıyas ve karşılaştırmayla birlikte, esasında metinlerarasılık p...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Ömer Faruk Yiğiterol
Format: Article
Language:Arabic
Published: Motif Yayıncılık 2024-12-01
Series:Dini Araştırmalar
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.15745/da.1524177
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1841545326375206912
author Ömer Faruk Yiğiterol
author_facet Ömer Faruk Yiğiterol
author_sort Ömer Faruk Yiğiterol
collection DOAJ
description Aynı dönemin farklı coğrafyalarında yaşamış şairlerin şiirlerindeki benzerlikleri tespit etme merakı, bu çalışmanın ortaya çıkış sebeplerinin başlıcasıdır. Türk İslam Edebiyatı sahasında kaleme alınan bu makale, kıyas ve karşılaştırmayla birlikte, esasında metinlerarasılık perspektifinden hareketle benzerlikleri ve yakınlıkları tespit etme gayesi taşımaktadır. “Klasik, kadim yahut eski” tabirleri çerçevesinde -Osmanlı edebiyatı özelinde- Doğu ve -İngiliz edebiyatı özelinde- Batı edebiyatına bakıldığında, aynı devirde yaşamış Urfalı Nâbî ve Stratford-upon-Avonlu Shakespeare, edebiyat sahasındaki yetkinlikleriyle dikkat çekerler. Shakespeare, daha çok tiyatro yazarlığı ile tanınsa da tiyatro metinlerinde bile şairliğini hissettirmektedir. Öyle ki T.S. Eliot, Hamlet’i ilk kez izleyen bir kişinin, konuşmaların nazım mı yoksa nesir mi olduğunu ayırt edemeyeceğini söylemiştir. Bu çalışmada, aynı dönemde yaşamalarına rağmen -çok büyük bir ihtimalle- birbirinden habersiz olan Nâbî’nin ve Shakespeare’in şiirlerindeki benzer konular ve söyleyişler üzerinde durulmuştur. Böylelikle aynı devrin sanatçılarının, dünyanın farklı noktalarında, farklı kalemler ve farklı mürekkeplerle aynı tabloyu çizebilecekleri gösterilmeye çalışılmıştır. Makale, giriş ve sonuç bölümleri haricinde toplamda 7 başlıktan meydana gelmektedir. Bu başlıklar sırasıyla Şiirin Kifayetsizliği, Sevgiliden Dolayı, Şiire Övgü, Şaire/Şiire Yergi, Poetika, Mana ve Yeni/Farklı Söyleyiş şeklindedir. Giriş bölümünde, Shakespeare ve Nâbî isimlerinin nasıl belirlendiğinden ve esas itibarıyla birbirinden tamamen farklı formlara sahip ve farklı bakış açılarıyla yazılmış şiirlerin benzerlik gösterebileceğinden bahsedilmiştir. Şiirin Kifayetsizliği başlığında, bazı zamanlarda şiirin şairin duygularını aktarmada yetersiz kaldığı düşüncesi işlenmiş ve her iki şairden getirilen örneklerle, şiirlerin yetersizliğinden ziyade kendi duygularının anlatılamaz nitelikte olduğundan söz edilmiştir. Sevgiliden Dolayı başlığı altında, her güzel sebebin varlığının sevgiliye bağlanışı ele alınmıştır. Şiire Övgü’de, şairin ve şiirin övgüye meyilli olduğundan bahsedilmiş ve getirilen örneklerle, iki şairin kendi şiirlerini ve şairliklerini ne derecede övdüğü gösterilmiştir. Şaire/Şiire Yergi bölümünde, şairlerin kendi şiirleri hariç diğer şiirleri beğenmedikleri vurgulanmış; böylelikle kendi şiirlerinin kusursuz olduğunu belirttikleri ifade edilmiştir. Poetika başlığında, her iki şairin de şiire bakışları verilmeye çalışılmıştır. Mana kısmında, anlamın şiirde ne derecede mühim olduğundan söz edilmiş ve iki şairin manaya verdikleri önemden bahsedilmiştir. Son başlık Yeni/Farklı Söyleyiş’te ise şairlerin orijinallik çabasından söz edilmiştir. Bu başlıklar ve başlıklar altındaki tahliller, Sonuç için içerik teşkil etmiş; Sonuç bölümünde farklı dillere sahip, değişik mekânlarda kaim ve en önemlisi dünyaya farklı pencerelerden bakan iki insanın, edebiyatın evrenselliğinde buluşabileceği gösterilmeye çalışılmıştır.
format Article
id doaj-art-03464eff167d469499044338445defdd
institution Kabale University
issn 1301-966X
language Arabic
publishDate 2024-12-01
publisher Motif Yayıncılık
record_format Article
series Dini Araştırmalar
spelling doaj-art-03464eff167d469499044338445defdd2025-01-12T07:44:03ZaraMotif YayıncılıkDini Araştırmalar1301-966X2024-12-016727730010.15745/da.1524177 Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar Ömer Faruk Yiğiterol0https://orcid.org/0000-0001-5811-5116AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ Aynı dönemin farklı coğrafyalarında yaşamış şairlerin şiirlerindeki benzerlikleri tespit etme merakı, bu çalışmanın ortaya çıkış sebeplerinin başlıcasıdır. Türk İslam Edebiyatı sahasında kaleme alınan bu makale, kıyas ve karşılaştırmayla birlikte, esasında metinlerarasılık perspektifinden hareketle benzerlikleri ve yakınlıkları tespit etme gayesi taşımaktadır. “Klasik, kadim yahut eski” tabirleri çerçevesinde -Osmanlı edebiyatı özelinde- Doğu ve -İngiliz edebiyatı özelinde- Batı edebiyatına bakıldığında, aynı devirde yaşamış Urfalı Nâbî ve Stratford-upon-Avonlu Shakespeare, edebiyat sahasındaki yetkinlikleriyle dikkat çekerler. Shakespeare, daha çok tiyatro yazarlığı ile tanınsa da tiyatro metinlerinde bile şairliğini hissettirmektedir. Öyle ki T.S. Eliot, Hamlet’i ilk kez izleyen bir kişinin, konuşmaların nazım mı yoksa nesir mi olduğunu ayırt edemeyeceğini söylemiştir. Bu çalışmada, aynı dönemde yaşamalarına rağmen -çok büyük bir ihtimalle- birbirinden habersiz olan Nâbî’nin ve Shakespeare’in şiirlerindeki benzer konular ve söyleyişler üzerinde durulmuştur. Böylelikle aynı devrin sanatçılarının, dünyanın farklı noktalarında, farklı kalemler ve farklı mürekkeplerle aynı tabloyu çizebilecekleri gösterilmeye çalışılmıştır. Makale, giriş ve sonuç bölümleri haricinde toplamda 7 başlıktan meydana gelmektedir. Bu başlıklar sırasıyla Şiirin Kifayetsizliği, Sevgiliden Dolayı, Şiire Övgü, Şaire/Şiire Yergi, Poetika, Mana ve Yeni/Farklı Söyleyiş şeklindedir. Giriş bölümünde, Shakespeare ve Nâbî isimlerinin nasıl belirlendiğinden ve esas itibarıyla birbirinden tamamen farklı formlara sahip ve farklı bakış açılarıyla yazılmış şiirlerin benzerlik gösterebileceğinden bahsedilmiştir. Şiirin Kifayetsizliği başlığında, bazı zamanlarda şiirin şairin duygularını aktarmada yetersiz kaldığı düşüncesi işlenmiş ve her iki şairden getirilen örneklerle, şiirlerin yetersizliğinden ziyade kendi duygularının anlatılamaz nitelikte olduğundan söz edilmiştir. Sevgiliden Dolayı başlığı altında, her güzel sebebin varlığının sevgiliye bağlanışı ele alınmıştır. Şiire Övgü’de, şairin ve şiirin övgüye meyilli olduğundan bahsedilmiş ve getirilen örneklerle, iki şairin kendi şiirlerini ve şairliklerini ne derecede övdüğü gösterilmiştir. Şaire/Şiire Yergi bölümünde, şairlerin kendi şiirleri hariç diğer şiirleri beğenmedikleri vurgulanmış; böylelikle kendi şiirlerinin kusursuz olduğunu belirttikleri ifade edilmiştir. Poetika başlığında, her iki şairin de şiire bakışları verilmeye çalışılmıştır. Mana kısmında, anlamın şiirde ne derecede mühim olduğundan söz edilmiş ve iki şairin manaya verdikleri önemden bahsedilmiştir. Son başlık Yeni/Farklı Söyleyiş’te ise şairlerin orijinallik çabasından söz edilmiştir. Bu başlıklar ve başlıklar altındaki tahliller, Sonuç için içerik teşkil etmiş; Sonuç bölümünde farklı dillere sahip, değişik mekânlarda kaim ve en önemlisi dünyaya farklı pencerelerden bakan iki insanın, edebiyatın evrenselliğinde buluşabileceği gösterilmeye çalışılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.15745/da.1524177
spellingShingle Ömer Faruk Yiğiterol
Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
Dini Araştırmalar
title Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
title_full Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
title_fullStr Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
title_full_unstemmed Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
title_short Aynı Asır Farklı İklim Ortak Fikir: Nâbî’nin ve Shakespeare’in Şiirlerinde Benzer Temalar
title_sort ayni asir farkli iklim ortak fikir nabi nin ve shakespeare in siirlerinde benzer temalar
url https://dergipark.org.tr/tr/doi/10.15745/da.1524177
work_keys_str_mv AT omerfarukyigiterol aynıasırfarklıiklimortakfikirnabininveshakespeareinsiirlerindebenzertemalar